Akran zorbalığı nedir?

Bir öğrencinin başka bir öğrenci ya da öğrenci grubu tarafından tekrarlı bir şekilde fiziksel, sözel, sosyal ya da siber olarak saldırgan, huzursuz edici, zarar verici davranışlara maruz kalmasıdır.
Zorba davranış gösteren ve zorbalığa uğrayan çocuk arasında güç eşitsizliği vardır.

Genellikle zorba davranışlar uygulayan çocuk; yaşça daha büyük, fiziksel açıdan daha güçlü ya da sosyal olarak daha kalabalık bir gruptan olabilir. Akran zorbalığı, genel kanının aksine yalnızca fiziksel zorbalık şeklinde görülmez. Fiziksel zorbalık akran zorbalığı türlerinden sadece birisidir. Sözel ve sosyal zorbalık da sık karşılaşılan zorbalık türlerindendir. Bu noktada birbiriyle karıştırılan iki kavram olan akran çatışması ve akran zorbalığının farkını bilmek önemlidir:
Akran çatışması durumsaldır ve akranlar arasında yaşanması olağandır. Taraflar arasında arkadaşlık ilişkisi, çatışmadan dolayı pişmanlık ve yaşanan problemi çözmeye yönelik bir çaba vardır.

Çocukların gençlerin problem çözme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Çatışma yaşayan iki akran arasında zorbalıkta olduğunun aksine güç dengesi, problem çözme çabası, sorumluluk alma ve pişmanlık duygusu vardır. İki taraf da belirli bir kazanç arayışında değildir ve yaşanan çatışmaya eşit duygusal tepkiler verirler.

Uzman psikolog Ali Demirel akran zorbalığı ile ilgili sorularımızı yanıtladı, aynı zaman da Uzman psikolog zorbalığın 4 temel başlıktan oluştuğunu söyledi.

Akran Zorbalığı Türleri

Fiziksel Zorbalık: Zarar verici fiziksel davranışları içeren zorbalık türüdür. Vurmak,, dövmek, tekmelemek,, tırnaklamak, saçını çekmek, , tükürmek, eşyalara zorla el koymak, para ya da eşya çalmak, zorla bir şeyler ısmarlatmak, defter ya da kitaplarını karalamak, eşyalarını izinsiz kullanmak fiziksel zorbalık örnekleridir.
Sözel Zorbalık : Sözel ifadeler içeren zorbalık türüdür. Küfür etmek, alay etmek, dalga geçmek, lakap takmak, bedensel özellikleriyle alay etmek (boyu, kilosu, saçı vb.), dış görünüşüyle (giysi, gözlük) alay etmek, konuşma tarzı, aksanı veya ağızı (şivesiyle)dalga geçmek, aşağılamak, küçük düşürmek, hakaret etmek, tehdit etmek sözel zorbalık örnekleridir.

Sosyal Zorbalık : Sosyal davranışlar içeren zorbalık türüdür. Dışlamak, görmezden gelmek, yok saymak, diğer öğrencilerin de onunla konuşmasını ve arkadaşlık yapmasını engellemek (kışkırtarak aralarının bozulmasına çalışarak), dedikodu yapmak ve söylenti çıkarmak, haksız yere şikayet etmek (öğretmene, müdüre), onurunu zedelemek sosyal zorbalık örnekleridir.

Siber Zorbalık : Bir kişi ya da grup tarafından elektronik temelli iletişim araçlarının bir kişiye karşı saldırgan, kasıtlı ve tekrarlı bir biçimde kullanılmasıdır. Kişi hakkında internette söylenti ve dedikodu yaymak, cep telefonu aracılığıyla izin almadan kişinin özel ve mahrem fotoğraflarını çekmek ve yaymak, tehdit içeren, utandıran ve kırıcı mesajlar göndermek, kişisel bilgileri kullanarak başkalarına o kişiymiş gibi zarar verici çevrimiçi faaliyetlerde bulunmak, kişinin video veya fotoğrafları ile ona şantaj yapmak siber zorbalık örnekleridir.

Sözel Zorbalık:

Göz dağı vermek, incitici, hakaret edici, küçük düşürücü sözler söylemek, sataşmak, tehdit etmek, dalga geçmek, alay etmek, kızdırmak, kırmak, korkutmak, lakap takmak, küfür etmek, karşı tarafın kendisine ya da ailesine hakaret etmek sözel zorbalığa ait davranışlardır.

Peki akran zorbalığıyla nasıl baş etmemiz gerekir?

Zorbalığı tanımlamanın en iyi yolu, bunun kasıtlı bir eylem olduğunu kabul etmektir. Hedef, başka bir kişiyi incitmek, hakaret etmek veya tehdit etmektir. Zorbalık da tekrarlanır ve hedeflidir. Taktikler olaydan olaya değişse de, zorba aynı insanları incitmek amacıyla tekrar tekrar hedef alır” diye konuştu

Ebeveyneler zorbalığa uğrayan çocuğuna nasıl davranmalı?

Eğer çocuğunuz zorbalığa maruz kalıyorsa, okulla düzenli iletişime devam edin. Çocuğunuzu destekleyin, cesaretlendirin ve güçlendirin. Böyle bir durumla karşılaştığında öğretmenlerine danışmasını ve arkadaşları ile birlikte hareket etmesini öğütleyin

Çocuğu zorbalık yapan aileler ne yapmalı?

Davranış değişikliğinin şart olduğu mesajını net bir şekilde verin. Hikayeyi kendi tarafından anlatması için çocuğunuza fırsat tanıyın. Okul ya da zorbalığa uğrayan çocuğun ailesi sizi şoke edecek bilgiler ya da kanıtlar paylaştığında sakin kalın. Çocuklar ebeveynlerinden ayrıyken oldukça farklı davranabilirler.