"Dijital dönüşüm ve yapay zeka uygulaması yargının hızlandırılmasını sağlayacak"

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç,  AK Parti İnsan Hakları Başkanlığınca, parti genel merkezinde düzenlenen İnsan Hakları Eğitim Programında, "Yargı ve İnsan Hakları" konusunda sunum yaptı.

AK Parti hükümetleri döneminde insan hakları ve yargı alanında yapılan yenilikleri anlatan Bakan Tunç, 22 yılda sessiz devrim şeklinde önemli mekanizmaları hayata geçirdiklerini söyledi.

Tunç, Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Hakları İnceleme Komisyonunun 1990 yılında kanunla kurulduğunu, diğer koruma mekanizmalarının ise AK Parti döneminde hayata geçen yapısal kurumlar olduğunu belirtti.

Bölgesel koruma mekanizmalarının yanı sıra uluslararası alanda da insan hakları koruma mekanizmaları bulunduğunu anlatan Bakan Tunç, uluslararası koruma mekanizmalarından, Birleşmiş Milletler, Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Uluslararası Adalet Divanının bugün gelinen noktada nasıl etkili olduğunun görüldüğünü kaydetti.

Tunç, "İnsanların sorunlarına çare olarak kurulmuş mekanizmaların bugün maalesef Filistin'de, Gazze'de ortaya çıkan soruna çare olamadığını, nasıl etkisiz kaldığını üzülerek görüyoruz." şeklinde konuştu.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, ABD Kongresindeki konuşmasında ayakta alkışlanmasını eleştiren Yılmaz Tunç, şöyle devam etti:

"Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısının tutuklamaya yönelik yakalama kararı olmasına rağmen herhangi bir yaptırımının, yakalamaya yönelik bir çabanın ve bunu kontrol edecek bir mekanizmanın olmadığını da hep beraber görüyoruz. Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısının yakalama kararı talep ettiği bir kişi, Güvenlik Konseyinin üyesi olan bir ülkenin kongresinde maalesef ayakta alkışlanabiliyor, o soykırım suçlusu maalesef Amerika Birleşik Devletleri Kongresinde ayakta alkışlandı. Bütün dünya da bunu gördü. Onu alkışlayanlar insanlık tarihine kara bir leke olarak geçmiş oldular."

Uluslararası Adalet Divanında İsrail'in saldırılarıyla ilgili alınan ihtiyati tedbir kararını da değerlendiren Bakan Tunç, "Soykırımın önlenmesine ilişkin Birleşmiş Milletlerin uluslararası sözleşmesi var. Bu sözleşmedeki tüm unsurlar gerçekleştiği için Uluslararası Adalet Divanında ilk duruşmada bir tedbir kararı alındı." dedi.

Adalet Bakanı Tunç, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin bu kararı icra etmesi gerektiğini ama maalesef böyle bir yaptırımın olmadığını belirterek, "Uluslararası mekanizmalar, maalesef insanlığın sorunlarına, insan hakları ihlallerinin giderilmesinde etkisiz kalıyorlar. İşte Sayın Cumhurbaşkanı'mız onun için her konuşmasında, her platformda, Birleşmiş Milletler kürsüsünden dahi Birleşmiş Milletlerin, uluslararası mekanizmaların insanlığın sorunlarına çare olamadığını her fırsatta söylüyor." şeklinde konuştu.

“Gazze’de 40 bin masum insan şehit edildi”

Güney Afrika’nın İsrail aleyhine Uluslararası Adalet Divanı’na (UAD) açtığı davadan bahseden Tunç, "Filistin’de, Gazze’de 7 Ekim’den bu yana 40 bin masum insan şehit edildi. Bunun 20 bine yakını çocuklardan oluşuyor. Şehit edilenlerin yüzde 80’i ise kadın ve çocuklardan oluşuyor. Burada soykırım suçunun bütün unsurları gerçekleşmiş durumda. Soykırımın önlenmesine ilişkin uluslararası sözleşme var. Bu sözleşmedeki tüm unsurlar gerçekleştiği için UAD’nin ilk duruşmasında bir tedbir kararı alındı. Soykırım olarak nitelendirmiyorum ama unsurları görüyorum ancak bu esas hakkında karar değil, esas hakkında karar verirken bunu dikkate alacağım ama şu anda işlenen suçun ’soykırım olduğu kanaatindeyim ve o konuda tedbir kararı alıyorum’ dedi. Ama maalesef UAD’nin bu tedbir kararının icra edileceği bir mekanizma yok. BMGK’nin bu kararı icra etmesi lazım ama maalesef böyle bir yaptırımın olmadığını biz de geldiğimiz noktada görüyoruz. Uluslararası mekanizmalar maalesef insanlığın sorunlarının, insan hakları ihlallerinin giderilmesinde etkisiz kalıyorlar" ifadelerine yer verdi.

Yargıda dijital dönüşüm

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, dijital dönüşümün, yapay zeka uygulamasının yargının da hızlandırılmasını sağlayacağına inandıklarını dile getirdi.

Bakanlık olarak, kurumsal yapıyı, süreçleri ve ceza adalet sistemini yeniden yapılandıracaklarını, daha da güçlendireceklerini anlatan Tunç, insanların haklarının ihlal edilmediği bir ortama bir an önce kavuşmak istediklerini vurguladı. Bakan Tunç, Türkiye'nin daha güçlü bir demokrasiye kavuşması için bu alanda güçlendirici adımlar atmaya devam edeceklerini kaydetti.

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, 2024-2028 yıllarını kapsayacak Türkiye Yüzyılı'nın ilk Yargı Reformu Strateji Belgesi'ne ilişkin görüş ve önerilerin alınması için yargireformu.adalet.gov.tr internet sitesinin açıldığını da bildirdi.

Tunç, İnsan Hakları Eylem Planı'nın üçüncüsünün de hazırlıklarının sürdüğünü belirterek, "Ekim sonu ya da aralık gibi inşallah tamamladıktan sonra Sayın Cumhurbaşkanı'mız kamuoyuyla paylaşacak ve insan hakları alanında da hangi reformları gerçekleştireceğimizi kamuoyuyla paylaşacağız ve o hedefler doğrultusunda da çalışmalarımızı sürdüreceğiz." dedi.