Dünya Sağlık Örgütü’nün bebek beslenme kılavuzlarına sert eleştiri!

Yeni yayınlanan DSÖ Kılavuzları, bebek mamalarının çocuklarda hastalık ve ölüm riskleriyle ilişkili olduğunu ve 12 aydan küçük bebeklerin hayvan sütüyle beslenebileceğini öne sürüyor. Specialised Nutrition Europe (SNE) ise bunlara şiddetle karşı çıkıyor.

DSÖ’nün yeni tamamlayıcı beslenme kılavuzlarında hangi bilgiler var?

DSÖ kılavuzlarında hayvansal sütlerin önemli bir protein, kalsiyum, riboflavin, potasyum, fosfor, magnezyum ve çinko kaynağı olduğu ve kemik kütlesi kazanımı ve büyüme için önemli olan insülin benzeri büyüme faktörü-1'i uyardığı belirtiliyor.

Daha önce, bir bebeğin ihtiyaçlarını karşılayacak kadar demir içermediğine dair endişeler nedeniyle, hayvan sütünün 12 aylık olana kadar bebeklere içecek olarak verilmemesi tavsiye ediliyordu. Ancak yeni kılavuzda mamalara ilişkin bazı endişeler dile getirilmekte ve mamaların besinsel açıdan anne sütüne mümkün olduğunca benzer olması için sürekli olarak değiştirilmesine rağmen anne sütünün immünolojik özelliklerinden yoksun olduğu ve anne sütünde bulunan tüm besin maddelerini içermediği belirtiliyor.

Kılavuzda ayrıca şu ifadeler var: “Bebek formülleri agresif bir şekilde pazarlandığı ve çocuk morbidite ve mortalitesi ile ilişkilendirildiği için, Anne Sütü İkamelerinin Pazarlanmasına ilişkin Uluslararası Kurallar 1981 yılında Dünya Sağlık Asamblesi tarafından neredeyse oybirliğiyle kabul edilmiştir”

Yine kılavuzlarda, bebeklik döneminde inek sütü kullanımının sindirim sisteminde kan kaybı, demir eksikliği anemisi (IDA) ve böbrekler için artan solüt yükü ile ilişkili olduğu, ancak 6-11 aylık bebeklerde gizli kan kayıplarının çok az olduğu ve demir durumunu etkileme olasılığının bulunmadığı ve bu kaybın takviye veya gıdalarla önlenebileceği belirtiliyor.

DSÖ, 6 aydan büyük bebekler için ticari bebek maması veya hayvan sütünün, emzirmenin kabul edilebilir alternatifleri olduğunu ifade ediyor.

Bununla birlikte bebek formülünün, evde güvenli su ve hijyen gibi belirli koşulların sağlanmasıyla birlikte önerildiğini de ekliyor.

SNE, kılavuzdaki bilgilere itiraz ediyor

Özel beslenme endüstrisinin temsilcisi olan SEN ise tavsiyeler ve DSÖ tarafından kullanılan metodoloji konusunda çok endişeli olduğunu dile getiriyor.

SNE'nin bu kılavuza yönelik yanıtı şu şekilde:

“DSÖ Kılavuzunda süt formüllerinin 'çocuk ölümleri ve hastalıklarıyla ilişkili olduğu' belirtilmektedir. Avrupa'nın uzmanlaşmış beslenme endüstrisi, herhangi bir bilimsel kanıtla desteklenmeyen bu ifadeye kesinlikle katılmamaktadır. Aksine, bilimsel literatürde ve tıbbi kılavuzlarda mamaların emzirmeye tek güvenli alternatif olduğu yaygın olarak kabul edilmektedir.

Ayrıca Kılavuz, anne sütüyle beslenmeyen 6-11 aylık bebekler için mama ya da hayvan sütü kullanılmasını önermektedir. Hayvan sütünün 1 yaşından önce önerilmesi, bir yaşından önce anne sütü yerine inek sütü verilmemesi gerektiği yönündeki genel kabul görmüş tıbbi tavsiyeye açıkça aykırıdır.

Örneğin Avrupa Pediatrik Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Derneği (ESPGHAN), inek sütünün 'zayıf bir demir kaynağı olduğunu ve fazla miktarda kullanıldığında aşırı protein, yağ ve enerji sağladığını' düşünmektedir.

İnek sütünün aksine, yakında güncellenmiş bir Kodeks Standardı ile uluslararası düzeyde kapsanacak olan devam maması, hem bileşim hem de güvenlik açısından daha büyük bebeklerin beslenme ihtiyaçlarına özel olarak uyarlanmıştır.

Kılavuz, 12-23 aylık küçük çocuklar için 'süt formülünün ek demir ve diğer besin kaynakları sağladığını' kabul etmekte, ancak beslenme eksikliklerinin giderilmesinde ve Kılavuzun amaçladığı sağlık sonuçlarının elde edilmesine yardımcı olmada faydalı olsa bile yine de kullanılmasını tavsiye etmemektedir."

Ayrıca SNE, DSÖ'nün demir takviyeli gıdaların tüketiminin teşvik edilmesini tavsiye etmemesine şaşırdığını da açıkladı.

DSÖ'yü halk sağlığı hedefleri doğrultusunda sağlam bir bilimsel metodoloji kullanarak Kılavuzunu gözden geçirmeye çağıran SNE, “Bebek ve küçük çocuk sağlığı ve beslenme sonuçlarını iyileştirmeye yönelik tüm fırsatları memnuniyetle karşılamakla birlikte, bu tavsiyelerden bazılarının bebek ve küçük çocukların sağlığı üzerinde yaratabileceği potansiyel geri dönüşü olmayan etkilerden özellikle endişe duymaktadır” ifadelerini kullandı.