Esnafın küfesi dolu...

Tarihi Çarşılar Federasyonu (TÇF) Başkanı Muhsin Özyıldırım, Lider Haber televizyonunda hafta içi her gün saat 10.00 ile 12.00 arasında yayınlanan Güne Dair adlı programımızın dünkü konuğuydu.
Bursa’da tarihi çarşı ve hanlar bölgesi için gösterdiği emekle tanınan sonrasında ülke çapında tarihi çarşı derneklerinin bir araya gelerek oluşturduğu federasyonun başkanlığına seçilen Muhsin Özyıldırım ile tarihi çarşılar, esnafın güncel sorunları ve beklentilerini konuştuk.

Tarihi çarşı esnafının 2022’yi verimli geçirdiğini ancak enflasyon etkisiyle kazanımların sınırlı kaldığını belirten Başkan Özyıldırım, 2023’ün seçim etkisiyle ilk 6 aylık dilimde iyi geçmesini beklediklerini sonrasının ise belirsiz bir dönem olarak görüldüğünü ifade etti.
ANA BEKLENTİ FİYAT İSTİKRARI
Fiyatların stabil kalmasının ticareti daha sürdürülebilir kıldığını vurgulayan Başkan Özyıldırım, “Esnafın ana beklentisi fiyatların durağan seyretmesidir. Fiyatların belirsiz olduğu dönemlerde tedirginlik oluyor” dedi.
KIŞLIKLARI SATAMIYORUZ!
İklim değişikliğinin ticari hayatı da olumsuz etkilediğinin altını çizen Başkan Muhsin Özyıldırım, “Bakın yaz gibi günler geçiriyoruz. Haliyle esnaf elindeki kışlık ürünleri satamıyor” ifadelerini kullandı.
EYT’DE BİR HAKSIZLIK YAŞANIYOR
Emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesinin vatandaşın hakkını alması açısından önemli olduğunu savunan Özyıldırım, “EYT’li olup hak kazanma arzusunda olan esnaf arkadaşlarımız var. Orada bir haksızlık yaşıyoruz. Esnafın iş günü daha fazla, bunun eşitlenmesi gerekiyordu” değerlendirmesinde bulundu.
KEŞKE HASTA OLMASAK!
Esnafa verilen destekler hakkında yorumlama yapan Muhsin Özyıldırım, “Keşke hasta olmasak da ilaca muhtaç olmasak. Kaçınılmaz olarak ciro ve gelir kayıpları nedeniyle desteğe ihtiyaç oluyor. Devletin destekleri özel bankacılık sisteminden sağlanan kredilere kıyasla daha anlamlı. Destek ihtiyacı olanlar almaya başladı. Ama herkes erişemiyor. Çünkü ufacık bir elektrik faturasının ödenmemiş olması bile sicile etkisi var” dedi.
SİCİL AFFI GEREKİYOR
Sicil affı olmazsa desteğin de bir kıymeti olmadığını vurgulayan Özyıldırım, “Bakın, kimin desteğe ihtiyacı olur? Sermayesi güçlü, ödeme sorunu olmayanın desteğe ihtiyacı olur mu? Bu desteği ihtiyacı olana vermek lazım. Haliyle ihtiyacı olanlar da ödeme güçlüğü çeken ve bu da sicile sirayet etmiş olanlardır. Devletimizin bu noktada mutlaka mağdurun mağduriyetini gidermeye odaklanması gerekiyor. Destek talep edenin bir mağduriyeti olduğunu bilmek ve erişimi de ona göre şekillendirmek lazım” diye konuştu.
ESNAFIN SIRTINDA KAMBURLAR VAR
‘Çalışanların, insanca yaşayabilmesi için hak ettiğini alması gerekiyor’ diyen Başkan Muhsin Özyıldırım, asgari ücrete ilişkin şunları söyledi: “Esnaf açısından birkaç kamburumuz var. Onlardan biri kiralar ve kira stopajlarımızdır. Bu kira stopajını oldum olması kabullenemedik. Mal sahibi adına kiracı olarak stopajı biz yatırıyoruz. Mal sahibi de kira gelirinden vergi ödüyor. Peki, bu stopaj neyin nesi? Devlet peşin olarak stopajı kiracıdan alıyor, mal sahibi de stopajın kiradan kesilmesini kabul etmiyor. Bu olduğu gibi kiracının üzerine binen bir yük. İkincisi enerji giderlerimiz inanılmaz derecede arttı. Enerji giderleri, kira giderlerini geçti. Tabi bir de personel gideri var. Asgari ücret, ilk zamanlarda olumsuz bir etki yapar. Ki son yıllarda esnafın eşlerinin de çalışma başladığını görüyoruz.”
VAKIFLAR ÖRNEK OLMALIYDI
Vakıfların kira politikası ve yaklaşımını eleştiren TÇF Başkanı Muhsin Özyıldırım, “Aslında vakıflar, vakıf şerhlerine uygun olarak kira talep etmeli. Kiracının verdiği parada gözü kalmamalı. Vakıflar, son yıllarda kira gelirlerini ecri misillere uydurma çabasıyla ölçüyü kaçırdı. Hatta salgın döneminde bile vakıflar, dükkanların kapalı olmasına rağmen kira aldı. Özel mülk sahipleri, salgın döneminde dükkân kapalı kaldığı için kira almadı. Vakıflar bunu yapmadı. Ayrıca kira artışlarında da TÜFE’nin ötesine geçildi ve 5 yılda bir yeniden değerleme adı altında yüksek rakamlar istediler. Vakıflar, bu kira konusunda özel mülk sahiplerine örnek olması gerekirken maalesef kötü örnek oldu” diyerek açıklamasını tamamladı.
TÇF Başkanı Muhsin Özyıldırım’ın açıklamalarından da görüyoruz ki çarşıda esnafın birtakım sorunları ve beklentileri var.
Özellikle bu sicil affı konusunun ana beklenti olduğunu, vakıfların kira politikalarına bir çeki düzen verilmesinin gerekliliği gün gibi görünüyor.
Tarihi çarşı ve hanlar hem Bursa’da hem de ülkemizin farklı illerinde çok yönlü bir zenginlik olarak varlığını sürdürüyor.
Bulunduğu şehirlerin kentsel kimliğine, ticari hayatına, sosyal ve kültürel iletişimine, turizmine ve sivil toplumuna pozitif etki eden bu hem kültürel hem de ticari kümelenmenin ülkemiz adına korunması gereken bir zenginlik olduğunu kabul etmeliyiz.
Bugün dahi Bursa’da tarihi çarşı ve hanlar bölgesindeki istisnalar haricinde çoğu esnafın iletişim becerisi, nezaketi ve ilgisi tüketiciler açısından motive edici ve moral verici seviyededir.
Ancak kapitalizmin olumsuz etkisiyle bölgedeki ahilik kültüründe bir tahribat yaşandığını da yadsımamak gerekiyor.
Dileriz, o somut ve soyut değerleriyle kültürel mirasın tamamını geleceğe ulaştırabiliriz. Ancak işimiz zor.

Esen kalın...