Gözler enflasyon rakamlarında: Kritik veri öncesi bilinmesi gerekenler

Türkiye'nin mayıs ayı enflasyonu bugün belli olacak. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verisini saat 10.00'da açıklayacak.

Enflasyonun aylık bazda yüzde 3 artması bekleniyor. Yıllık enflasyonun yüzde 75 bandına yükselerek zirveye çıkacağı tahmin ediliyor.

Enflasyon nisan ayında aylık bazda yüzde 3,18 artış kaydetti. Yıllık enflasyon yüzde 69,80'e yükseldi.

ENFLASYON NEDEN YÜKSELECEK?

Ekonomistler, mayıs ayında hanehalkı doğalgazına verilen sübvansiyonun sonlanmasının enflasyona yukarı yönlü katkı yapacağını belirtti.

Yeni sezonla beraber giyim kalemi ve sigara zammının da TÜFE'yi mayıs ayında etkileyeceği ifade edildi.

ENFLASYON BEKLENTİLERİ NE YÖNDE?

Merkez Bankası'nın Piyasa Katılımcıları Anketi'nde mayıs ayı enflasyon artış beklentisi yüzde 3,04 oldu. Cari yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 43,64'e geriledi.

AA Finans enflasyon beklenti anketinde nisan ayında enflasyonun yüzde 3 artacağını tahmin edildi. Yıllık enflasyonun ise yüzde 74,89'a yükseleceği öngörüldü. Ekonomistlerin 2024 sonu enflasyon beklentisi yüzde 43,95 oldu.

Reuters anketinde enflasyonun aylık bazda yüzde 3 artacağı beklentisi hakim durumda. Tahminlere göre yıllık enflasyon ise yüzde 74,8'e yükselecek. Katılımcıların yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 42,6 olarak gerçekleşti.

EKONOMİ YÖNETİMİNDEN ENFLASYON AÇIKLAMALARI

Merkez Bankası, ikinci enflasyon raporunda, yıl sonu beklentisini yüzde 36'dan yüzde 38'e yükseltmişti.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Enflasyonda geçiş dönemi sona eriyor. Dezenflasyon sürecinin eşiğindeyiz." demişti. Şimşek, "Tekrar aylık enflasyonda bir patikaya oturuyoruz ve bizim hedeflerimize yakın bir patika." değerlendirmesini yapmıştı.

Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, enflasyonun mayısta yüzde 75 ile zirveye ulaşmasını beklediklerini açıklamıştı. Karahan, hazirandan itibaren ise manşet enflasyonda düşüş öngördüklerini söylemişti.

ÖNCÜ GÖSTERGELER NEYE İŞARET ETTİ?

Öncü göstergeler de enflasyonda artışa işaret etti.

İstanbul Ticaret Odası (İTO) verilerine göre mayıs ayında önceki aya göre perakende fiyatlar yüzde 3,59, toptan fiyatlar yüzde 2,59 arttı. Yıllık bazda artış oranı perakendede yüzde 82,20, toptan eşyada yüzde 61,21 oldu.

Koç Üniversitesi ve Konda'nın düzenlediği "Hanehalkı Enflasyon Beklenti" anketine göre mayıs ayında fiyat artış oranının yıllık yüzde 113 olması bekleniyor.

Mayıs ayında mutfak enflasyonu hızlandı. Türk-İş'in verilerine göre Ankara'da yaşayan dört kişilik bir ailenin gıda için yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 7,02 oranında gerçekleşti.

Son on iki ay itibarıyla değişim oranı ise yüzde 83,83 olarak hesaplandı. Yıllık ortalama yüzde 79,43 olarak gerçekleşti.

Açlık sınırı ile asgari ücret arasındaki makas açıldı. Nisan ayında açlık sınırı, 18 bin 969 liraya yükseldi. Böylece 17 bin 2 lira olan asgari ücret ile arasındaki farkı bin 967 liraya çıktı.

DOLARDA RÜZGAR TERSİNE DÖNDÜ

Türk Lirası varlıklara yönelik talep artarken, döviz kurlarında yatay seyir mayıs ayı boyunca sürdü. Dolar/TL, ay boyunca 32,20 bandında hareket etti.

TL, mayıs ayında dolar karşısında yaklaşık yüzde 0,5 değer kazandı. Nisan ayında da yüzde 0,04 ile sınırlı kazanç elde edilmişti.

TL'nin dolar karşısında yıl başından bu yana değer kaybı yüzde 9 civarında gerçekleşti.

Dört aylık enflasyon ise yüzde 18,72 olarak açıklanmıştı.

Böylece yılın ilk dört ayı baz alındığında dolar ile enflasyon arasındaki fark 10 puana yaklaştı.