İşçi Çalıştırmada Sağlık Raporlarının Önemi
İşverenlerimizin çalıştırmış olduğu işçilerinin sağlıklı ve huzur içinde hayatlarını sürdürebilmelerinin kutsallığından hareketle tüm işverenlerin çalışanlarını ruhen ve bedenen gözetim altında tutarak çalıştırma vazifesinin birinci öncelik olduğunu belirtmek istiyorum.
Bu kapsamda işveren çalışanlarının ruh ve sağlık açısından gözetimi hukuksal olarak da özel hükümlerle korunmaya çalışılmıştır.
Bu itibarla, çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak başta sağlık olmak üzere sağlıklı bir çalışma ortamı yaratılarak gözetim altında bulundurmaları zorunludur.
Söz konusu hususların dikkate alınmaması halinde özellikle, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, İşkur ve SGK yaptırımları ile karşı karşıya kalacaklarını hatırlatmak istiyorum.
İLK İŞE GİRİŞTE SAĞLIK RAPORU ALINMASI ZORUNLUDUR.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işverenler çalışanlarının sağlık muayenelerini yaptırarak sağlık Raporlarını özlük dosyalarında bulundurmak zorundadırlar.
Çalışanların;
- İşe ilk girişlerinde
- İş değişikliği yaptıklarında,
- İş kazası, Meslek Hastalığı veya sağlık sorunları sebebiyle, işten ayrıldıktan sonra tekrar aynı iş yerine işe dönüşlerinde,
- Talep etmeleri hâlinde ve işin devamı süresince,
- Çalışanın ve işin niteliği ile iş yerinin tehlike sınıfına göre Yasada belirlenen düzenli aralıklarla sağlık muayenelerin yapılması zorunludur.
Ayrıca en önemli durum ise, Tehlikeli ve çok Tehlikeli sınıfta yer alan işlerde çalıştırılacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılmaları mümkün bulunmamaktadır.
KAMU HASTANELERİ, AİLE HEKİMLERİ VE İŞ YERİ HEKİMLERİ TARAFINDAN DÜZENLENEN RAPORLAR
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında alınması gereken sağlık raporlarının iş yeri hekiminden de alınması halinde de yeterli olacağını burada belirtmek istiyorum.
İşyerinde, 50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli iş yerleri için ise Kamu Hastaneleri veya Aile Hekimlerinden de alınacak sağlık raporları yeterli olacağını da belirtmek istiyorum.
Alınan Sağlık Raporlarına itirazların ise Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen Hakem Hastanelere yapılması halinde değerlendirileceğini de belirtmek istiyorum.
Yapılacak İtiraz üzerine Hakem Hastanelerinin vereceği kararlar kesin hükmünde olup durumun başka bir mecrada değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
İSTİRAHAT VERİLMESİ VE RAPOR PARASI ALINMASI.
İşverenlerin işçilerinin Sağlık gözetiminden doğan maliyet ve bu işverenlerin gözetim görevinden doğan her türlü maliyetin ve ek maliyetin işverence karşılanması gerekmektedir. Söz konusu maliyetlerin çalışana yansıtılması mümkün bulunmamaktadır.
Ayrıca, Sağlık muayenesi yaptırılan çalışanın özel hayatı ve itibarının korunması açısından sağlık bilgilerinin gizli tutulması ve paylaşılmaması gerekmekte ve sorumluluk açısından önem arz etmektedir.
SAĞLIK RAPORLARINDA SGK YAPTIRIMLARI NELERDİR.
5510 sayılı SGK Kanunu uyarınca hastalık ve diğer sağlıkla ilgili olan vakalarda bazı durumlar söz konusu olduğunda işverenin sorumluluğunun olduğu değerlendirilerek bazı yaptırımlar uygulanmaktadır.
5510 sayılı kanun ve SGK’ya göre; Çalışma hayatı mevzuatına göre Sağlık Raporu alınması gerektiği belirtilen işlerde,
- Sağlık Raporu olmadan çalıştırılan,
- Sağlık Raporuna göre, Ruhen ve Bedenen elverişli olmadığı işte çalıştırılan Sigortalının, bu işe girmeden önce var olduğu tespit edilen veya ruhen ve bedenen elverişli olmadığı işte çalıştırılması sonucu meydana gelen sağlık sorunları sebebiyle, SGK tarafından sigortalıya ödenen geçici iş göremezlik ödeneklerinin tamamı işverenden faiziyle birlikte alındığını da belirtmek istiyorum.
İşyerinde çalışan işçiler için, SGK Denetmenlerinin yaptığı denetim ve soruşturmalarda veya yargı kararlarında sigortalının işe girişinde yapılması gereken sağlık muayenesinin veya periyodik olarak yapılması gereken sağlık muayenesinin yapılıp yapılmadığı, sağlık gözetim ve denetiminin periyodik olarak takip edilip edilmediği hususlarında da verilen kararlara direk etki ettiğini de belirtmek istiyorum.
SAĞLIK RAPORLARI İLE İLGİLİ UYGULANAN İDARİ PARA CEZALARI
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda İşverenlerin çalışanlarına sağlık gözetimi yaptırılmaması veya işçilerin işe alınırken özellikle tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde çalışacaklar için sağlık raporu alınmaması hâllerinde idari para cezası uygulaması söz konusudur.
Bu durumun tespiti halinde yerine getirilmeyen her bir yükümlülük için ayrı ayrı olmak üzere İdari Para Cezası uygulanmakta ve bu idari para cezaları sabit olmayıp her sene yeniden değerleme oranında artırılmaktadır.
Sonuç olarak, özellikle Tehlikeli ve çok Tehlikeli işlerde çalıştırılacak olan işçiler başta olmak üzere her işçi için işe başlamadan önce mutlaka bir sağlık kontrolünden geçirilerek sağlık raporu alınması ve işçi özlük dosyasında bulundurulması gerekmektedir.