Kredi kartları ve kredilere yeni önlemler yolda
2024-2026 yıllarını kapsayan OVP’de ilk sinyalleri verilen kredi kartı harcamaları ile kredilere sınırlama, Hazine ve Maliye Bakanı tarafından da kamuoyuyla paylaşıldı.
BDDK geçen ay bir sınırlama getirmişti. Şimşek’in açıklamalarından anlaşılan; hem kredi kartlarında hem de kredilerde yeni sınırlayıcı kararlar alınacak. Bakan Mehmet Şimşek dün katıldığı programda, kredi kartı üzerinden kredi hacminin yüzde 140 arttığını belirterek, bu kadar yüksek seyreden bir kredi hacmiyle enflasyonun ve cari açığın kontrol altına alınamayacağını dile getirdi. Merkez Bankası verilerine göre 1 Eylül itibarıyla yıllık dönemde kredi kartı harcamalarındaki artış yüzde 139.85. Market ve alışveriş merkezlerindeki harcama artışı ise yüzde 101.75. Kredi kartının ödenmeyen bakiyesinin azaltılmasının amaçlandığı da tahmin ediliyor. Taksit sayıları sınırlandırılabilir. Ayrıca bankaların kredi kartıyla ilgili limit artışına sınır getirilmesi de bekleniyor.
Ekonomi yönetiminin nakit kullanıma yönelik KMH ile ilgili yeni tedbir alınması beklenebilir. KMH ve kredi kartlarına uygulanan faiz, politika faizine paralel olarak artıyor. Ancak temmuz ayında alınan bir önlemle KMH hesaplamasındaki formül değişmişti. KMH için tekrar bir puan artışı da gelebilir.
Geçen ay BDDK konut kredilerinde ikinci ve sonrası konut için sınırlama getirmişti. Şimşek’in açıklamalarından sonra kredilere miktarsal bazda da sınırlama gelebileceği tahmin ediliyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek krediler, kur ve KKM’den çıkışlarla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. “Yüksek seyreden kredi hacmiyle enflasyonu düşüremezsiniz” diyen Şimşek, ikinci konut, yazlık gibi alanlarda kredilerin hem fiyatlama hem de miktar olarak sınırlanacağını belirtti. HAZİNE ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kredi genişlemesinin makul olmasının program açısından önemini vurgulayarak, “İkinci, üçüncü konut veya tatil yerlerine ilişkin vatandaşın imkânı varsa alır ama krediyle biz bunu desteklemeyeceğiz. Krediyi bu alanlarda ciddi şekilde hem fiyatlama olarak hem de miktar olarak sınırlayacağız” dedi. Şimşek, kur korumalı mevduat (KKM) için de kademeli bir çıkış olacağını kaydetti.
Şimşek dün NTV’de katıldığı programda kredi kartlarına yönelik hangi tedbirlerin alınacağı sorusunu yanıtlarken; bireysel harcama felsefesinden örnek verdi. Şimşek, “Birey olarak ben hep ayağımı yorganıma göre uzatmaya çalışırım. Eylül ayı itibarıyla yıllık kredi kartı üzerinden kredi hacminin yüzde 140 civarında arttığını görüyoruz. Bu rakam enflasyonun iki katına denk geliyor. Bu kadar yüksek seyreden bir kredi hacmiyle enflasyonu, cari açığı kontrol altına alamazsınız” dedi.
Sınırlama adına ilk adımı attıklarını söyleyen Bakan Şimşek, şöyle devam etti: “Taşıt kredilerinde çok net bir şekilde sınırlayıcı bir perspektife sahibiz. Birinci konutu kredilendirme konusunda herhangi bir değişikliğe gitmeyeceğiz. Yani birinci konut için vatandaşımızın konut edinmesini destekliyoruz. Ancak ikinci, üçüncü konut veya tatil yerlerine ilişkin vatandaşın imkanı varsa alır. Biz bunu krediyle desteklemeyeceğiz. Krediyi bu alanlarda ciddi şekilde hem fiyatlama olarak hem de miktar olarak sınırlayacağız. Bankalarda bu tür kredilerin risk ağırlığını artırdık, artırmaya devam edeceğiz. Fiyatlamasını daha doğru yapacağız. Gerekirse miktarsal sınırlamaya gideceğiz. Çünkü cari açığı kontrol altına almamız ve enflasyonu düşürmemiz lazım.”
OVP’deki hedeflerin gerçekçi olduğunu ifade eden Şimşek, “Kur, uzun süre tutulmuş, 2021 aralık ayıyla 2023 mayıs ayına kadar kur belli düzeyde tutulmuştu. Biz kuru serbest bıraktık. Bir taraftan rasyonel politikalar derken, bir yandan kura müdahale doğru değil. Kur etkisi var. Kurdan enflasyona geçişkenlik yakın aylarda yüksek seyretti, bu azalacak. Şu anda ortaya koyduğumuz üç yıllık program hedeflerine bakarsanız, belki 2024 hedefi iddialı bulunabilir ama biz özellikle iddialı koyduk. Program çerçevesinde etkin bir para ve maliye politikası, yapısal dönüşümle birlikte dış kaynak sorununun çözülmesi ve kurda da istikrarla iddialı da olsa bu hedefleri gerçekleştireceğimize inanıyoruz” diye konuştu.
Şimşek, KKM’den bir çıkış stratejileri olduğunu ancak spekülatif konulara girmek istemediğini de vurgulayarak, şöyle konuştu: “Burada da kademeli gideceğiz. KKM şu anda bir realitedir. Bu realiteden zamanla bir çıkış stratejisi ortaya koyacağız. Mevduat sahipleri müsterih olsun. Kendileri açısından herhangi bir önemli değişikliğe gitmeyeceğiz. Bugün itibarıyla KKM devam edecek. Dönemsel olarak birtakım konularda yönlendirme noktasında bankalar için makro ihtiyati bir çerçeve ortaya koyabiliriz.”
Merkez Bankası’nın kura müdahale edip etmediğine yönelik bir soruya Şimşek, “Geçiş dönemindeyiz. KKM’den her gün dönüşler var. Bunun bir kısmı dövize dönmek isteyenler. Biz onlara dövizi arz etmek durumundayız. Bu anlamda talepleri karşılıyoruz. Bunu bir müdahale olarak algılayacaksanız MB, KKM’den dönüşte Döviz talebini karşılıyor. Ama (belli bir seviyeyi hedefleyerek onu korumak için rezerv harcayayım) diye bir şey yok. Yani Merkez Bankamızın da hükümetimizin de bir kur hedefi yok” yanıtını verdi. (cnnturk.com)