Merkez’den sürpriz…
Dün, piyasaların gözü, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanacak faiz kararındaydı.
Politika faizi olarak nitelendirilen ‘bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı’ saat 14.00’te açıklanacaktı.
Ekonomistler, yüzde 17,5 seviyesindeki faizin yüzde 20’lere çekilmesini bekliyordu. Yani yüzde 2,5’luk bir artış…
Geçenlerde Cevdet Akçay, Fatih Karahan ve Hatice Karahan’ın 3 yeni üye olarak atandığı Para Politikası Kurulu (PPK), piyasayı şaşırttı.
PPK, dünkü kararında politika faizini 750 baz puan artırarak yüzde 25’e çıkardı. Ve beklenen oldu.
İlk yanıt dövizden geldi. Karar öncesi 27,20 seviyelerindeki Dolar/TL kuru, karar sonrası 26,57’lere kadar geriledi. Yine Avro/TL de 29,55’lerden 28,86’ları gördü.
Borsa İstanbul’da bankacılık hisseleri ralliye kalktı. Yüzde 10’lara varan banka rallisi BİST 100’deki yükselişi yüzde 4’lere ulaştırdı.
Son yıllarda sürekli yükselerek can sıkan Türkiye’nin kredi risk pimi (CDS), 400’ün altına indi ve 390 seviyelerini gördü.
Hafize Gaye Erkan başkanlığında TCMB, son 3 toplantıda faizi toplamda 1650 baz puan artırdı.
Faiz kararı sonrası banka açıklamasında enflasyona ilişkin şu değerlendirme yapıldı:
Yakın döneme ilişkin göstergeler enflasyonun ana eğiliminde yükselişin sürdüğüne işaret etmektedir. Bu gelişmede yurt içi talepteki güçlü seyir, ücret ve kur kaynaklı maliyet yönlü baskılar, hizmet enflasyonundaki katılık ve vergi düzenlemeleri belirleyici olmaktadır. Bu unsurlara ek olarak, akaryakıt fiyatlarındaki yükselişin de etkisiyle enflasyon beklentilerinde ve fiyatlama davranışlarında öngörülenin üzerindeki bozulma, enflasyonun yıl sonunda Enflasyon Raporu’ndaki (Rapor) tahmin aralığının üst sınırına yakın seyredeceğine işaret etmektedir.
Politika faizi, enflasyonun ana eğilimini geriletecek ve enflasyonu orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirlenecektir. Enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırma gerektiği zamanda ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirilecektir.
Açıklamada yer alan bu kararlılık mesajı sonrası bir kararlılık vurgusu da Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’ten geldi.
Bakan Şimşek, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: Kararlıyız! Fiyat istikrarı en büyük önceliğimiz…
Bankanın faiz kararı, çok sayıda ekonomist tarafından ‘doğru adım’ şeklinde yorumlandı.
İktisatçı Mahfi Eğilmez, karara ilişkin “MB politika faizinin yüzde 25'e yükseltilmesi, faiz hala enflasyonun çok altında olsa da, insanlarda doğru politikalara dönüş umudu yarattığı için kurda gerilemeye yol açtı. Yeterli olmasa da olumlu bir adım. Yapısal reformlarla desteklenmesi gerekir” dedi.
Öte yandan Merkez’in faiz kararı sonrası kredi kartı ve ticari kredi faizlerinde de üst limitler arttı.
Referans faiz oranı aylıkta yüzde 2,26’ya yükseldi. Kredi kartı gecikme faizi aylıkta yüzde 2,81’e, yıllıkta yüzde 40,1’e çıktı.
Nakit çekimde faiz aylıkta yüzde 3,57’ye, yıllıkta ise yüzde 53,2’ye ulaştı.
Ticari kredi faizlerinde üst limit, yüzde 56,3’e yükseldi.
***
PPK’nın faiz kararını yankılandığı dakikalarda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, genel Başkanı olduğu AK Parti Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısı'nda konuşuyordu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın şu sözleri öne çıktı:
Bazı ürünlerde tamamen açgözlülükten fahiş fiyat balonu söndükçe milletimiz daha çok rahatlayacaktır.
Emeklilerimizden gelen serzenişlerin farkındayız, inşallah bu konuda gereken adımları yıl sonuna kadar atacağız.
Otomobil piyasasında fiyatlar yavaş yavaş stabilize oluyor. Emlak ve kira piyasası da yakında dengeye kavuşacak.
***
Özellikle emlak ve kira piyasasında iyileşmeye acil ihtiyaç var.
TOKİ’nin daha geniş ölçekli bir ilk evim kampanyası başlatması, yine ilk evini yapacaklar için hazineden arsa satışı yapılmalı…
Kredi musluklarının kapalı olduğu bu dönemde hiç değilse ilk evini alacaklara özel, psikolojik eşik olan yüzde 1’in altında bir faiz oranıyla konut kredisi verilmeli.
Merkez’in parasal sıkılaşmadan taviz vermediği süreçte zor ama belki böylesi ufak bir esneklik sağlanabilir.
Ayrıca buna sektörlerin de ihtiyacı var. Bu likit darlığı, düz yolda fren yaptırır.
Saygıyla…