Mobbing nedir, mobbinge karşı neler yapılmalı?
Mobbing, işyerleri de dâhil olmak üzere birçok ortamda var olan bir sorundur. İş dünyasında kişi veya bireylerin çalışanlara uyguladığı psikolojik şiddet olarak adlandırılan mobbingin tanımı ve türlerine dair maddesel bilgilerini uzmanlar açıkladı. Mobbing nedir, mobbing karşısında neler yapılmalı? Mobbing uygulandığındaki yasal haklar nelerdir? İşte ayrıntılı bilgiler...
İşyerinde duygusal saldırı/psikolojik taciz olarak adlandırabileceğimiz mobbing, iş yaşamında, kurum ve örgütlerin amaç ve hedeflerine ulaşmasını engelleyecek ya da zorlaştıracak ciddi bir risk unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Peki mobbinge uğrayan kişiler ne yapmalı, yasal hakları nelerdir?
MOBBİNG NEDİR?
Mobbing iş yerinde çalışan kişiye karşı aynı iş yerinde bulunan bir veya birden çok kişi tarafından uygulanan psikolojik taciz, şiddet, düşmanca tutum vb. davranışlardır. Bu tanım, mobbing nedir sorusuna verilebilecek en kısa yanıttır. Bu konuya ilişkin yasal düzenlemeler, İş Kanunu ve Borçlar Kanunu’nda da bulunmaktadır.
MOBBİNG KELİMESİNİN TDK ANLAMI
Mobbing (psikolojik şiddet) TDK’ daki karşılığıyla bezdiri, İşçilerin İşverenleri tarafından yaptıkları iş hakkında uğradıkları zorbalık olarak tanımlanabilir.
MOBBİNG DAVRANIŞLARI NELERDİR?
1.Kendini göstermeyi ve iletişim oluşumunu etkilemek: Sözünüz kesilir, yaptığınız iş sürekli eleştirilir, jest ve bakışlarla ilişki kesilir, yazılı ve telefonda tehditler vs.
2.Sosyal ilişkilere saldırı: Kimse sizinle konuşmaz, diğerlerinden ayrılmış bir işyeri verilir, çalışanların sizinle ilişkiye geçmeleri yasaklanır, orada değilmişsiniz gibi davranılır.
3.İtibarınıza saldırı: Arkanızdan kötü konuşulur, asılsız söylentiler çıkarılır, kararlarınız sürekli sorgulanır, özgüveninizi olumsuz etkileyen bir iş yapmaya zorlanırsınız.
4.Kişinin yaşam kalitesi ve mesleki durumuna saldırı: Hiçbir özel göreviniz yoktur, sürdürmeniz için anlamsız ve sahip olduğunuzdan daha az nitelik gerektiren işler verilir, işiniz sürekli değiştirilir, özgüveninizi etkileyecek şekilde işler verilir.
5.Kişinin sağlığına doğrudan saldırı: Fiziksel olarak ağır işler yapmaya zorlanırsınız, fiziksel şiddet tehditleri yapılır, doğrudan cinsel taciz ve fiziksel zarar görürsünüz.
MOBBİNG'E HEDEF OLAN KİŞİLER
Mobbing hedeflerinin özellikleri, araştırmalara göre şu şekildedir:
İtaatkâr olmayı veya başkaları tarafından kontrol edilmeyi reddetmek; açık sözlü olmak,
Üstün yeterlilik, çok yetenekli olmak,
Eğitimli, son derece yaratıcı olmak,
Olumlu davranış ve uyumluluk,
İyi bir çalışan olmak,
Dürüst ve etik olmak,
Başkalarıyla iyi çalışmak, takım oyuncusu olmak,
25 yaşın altındaki veya 55 yaşın üzerinde çalışan olmak.
MOBBİNG'E KARŞI NE YAPILMASI GEREKİR?
Zorbaya açıkça duruma itiraz ettiğinizi söyleyin, taciz edici söz ve davranışlarını durdurmasını isteyin. Yanınızda güvendiğiniz ve gerekirse tanıklık edebilecek bir iş arkadaşınız bulunsun.
Olayları, verilen anlamsız emirleri ve uygulamaları yazılı olarak kaydedin.
İlk fırsatta zorbayı yetkili birine rapor edin, eşitiniz ise üstünüze, üstünüz ise yönetim kurulu ve insan kaynaklarına durumu açıkça ve kanıtlarıyla bildirin.
Gerekiyorsa, tıbbi ve psikolojik yardım alın. Hem yardımcı olacaktır, hem de kanıt oluşturacaktır.
Şikayetiniz hakkında kuruluşunuz içinde ne yapıldığını araştırın.
İş arkadaşlarınızla durumunuzu paylaşın, onlar da aynı şekilde rahatsız olabilirler, grupça başvurmanız daha etkili olabilir.