Ormanların sinsi düşmanı: Cam atıklar

Temiz Atık Derneği Genel Başkanı Esra Kara, ormanlara atılan cam ambalajları, "sıcaklık ve nemsizlik tehlikesinde yangına sebebiyet vermek için hazır bekleyen düşmanlar" olarak tanımladı.

Kara, son günlerde dünyanın her yerinde sıcaklık rekorları kırıldığını belirterek, orman yangınlarına karşı uyarılarda bulundu.

Cam ambalaj atıklarının ormanlarda nemsiz ve sıcak ortamda yangına neden olabildiğine işaret eden Kara, "Ormanlarımızda yangına sebebiyet verecek mercek görevinde cam parçası, sıcaklık ve nemsizlik hali hazırda mevcut. Ormanlardaki cam atıklar her an hazırda bekleyen düşmanlar, adeta mayın gibi, kuru toprağın üzerinde sıcaklık tehlikesi anında devreye girmek üzere hazır bekliyorlar." ifadelerini kullandı.

Camın insanlar için "sağlık", doğa için "ölüm" demek olduğunu vurgulayan Kara, şöyle konuştu:

"Yangınlara karşı ormanlarımıza giriş yasağı uygulanıyor. Dışarıdan gelen tehlikeyi önlemeye çalışıyoruz ancak tehlike içeride duruyor. Ormanlarımız atık yuvası oldu. İstanbul, Bursa, Kocaeli, Ankara, İzmir, Adana gibi büyük şehirlerimizin çevresindeki ormanlık alanlarda piknikçilerin bıraktığı atıklar had safhada. Doğu Karadeniz'deki yaylalar ve Toros dağları gibi yaşam alanlarının uzağındaki noktalar dahi insanların olumsuz izlerini taşıyor. Dünyadaki orman yangınlarının yalnızca yüzde 4'ü doğal sebeplerle oluşuyor. Geri kalan yangınların asıl sebebinin kendimiz olduğunu ne yazık ki göremiyoruz."

- Ormana bırakılan plastikler de tehlike saçıyor

Kara, orman yangınlarına camın yanı sıra plastik atıkların da neden olabileceğine değinerek, "Naylon poşetler, ambalajlar, her tür yemek kabı, meyve/sebze altlığı, içecek şişeleri gibi ürünlerin tamamı pet veya plastiktir. Hepsi polimer türüdür ve polimer türlerinin hammaddesi petroldür. Petrol ateşi görünce bir anda yanar ve etrafı hızlıca tutuşturma eğilimi vardır. Bu nedenle ormandaki plastik atıkların da bu süreci hızlandırdığını söyleyebiliriz. Atıkların orman yangınlarındaki rolünü daha iyi anlamalı, bu elzem konuyla alakalı her yerde çok acil ve etkili eğitimler vermeli ve ormanlarımızı bir an önce atıklardan arındırmalıyız." diye konuştu.

Ormanlardaki cam atıkların fazlalığına dikkati çeken Kara, şöyle devam etti:

"Alüminyum ve pet şişelerin hurda atık fiyatı yüksek olduğu için gezici atık toplayıcıları tarafından toplanabiliyor. Cam ağır, maddi getirisi düşük ve kırılmaya yatkın olduğu için tercih edilmeyen bir materyal. Hal böyle olunca cam atıklarımız piknikçilerimiz tarafından ormanda atıldığı yerde kalıyor. Ormanlarımızın yalnızca kundakçıların değil, atığını ormana terk eden piknikçilerin de tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu unutmayalım. Dolayısıyla insanlarımıza bu konuda eğitim vermeden, ormanlarımızı keyfi ziyaretlere ve piknik aktivitelerine açmamakta büyük fayda var."

- "Hızlı büyüyebilen ve ağaçtan daha çok karbonu hapsedebilen bitki türleri yaygınlaştırılmalı"

Orman yangınlarında, atık sorunu, sera gazı emisyonları ve iklim krizi ilişkisinin doğru şekilde anlaşılmasının önemine dikkati çeken Kara, orman yangınlarında büyük bir karbonun açığa çıktığını ve bunların atmosferde birikerek havanın ısınmasını hızlandırdığını anlattı.

Kara, "Bizler yangınlar sonrasında ormansızlaşan alanlara istediğimiz kadar yeni fidanlar ekelim, yetişkin bir ağacın tuttuğu karbonla küçük bir fidanın yaptığı iş, bir olmayacaktır. O yüzden olası orman yangınlarını da hesap ederek, hızlı büyüyebilen ve ağaçtan daha çok karbonu hapsedebilen bitki türlerinin yaygınlaştırılmasını düşünmek ve bu konuda acilen çalışılması gerekiyor." değerlendirmesini yaptı.

- "Herkesin çevre duyarlılığını öğrenmesi gerekiyor"

Orman temizliğinin seferberlik halinde yapılması gerektiğini de aktaran Kara, sözlerini şöyle tamamladı:

"Cennet gibi bir vatanımız var ve bizim yüzümüzden güzelim ormanlarımız yanıyor. Bu duruma artık bir dur dememiz gerekiyor ve hepimizin acilen düzelmesi, doğru davranışları kazanması ve çevremizi kirletmemeyi, doğaya karşı daha duyarlı olmayı öğrenmesi gerekiyor. Temiz Atık Derneği olarak, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızın desteğiyle daha büyük farkındalıklar oluşturup, mutlak değişimi memleketin her yerine acilen yaymalıyız. Ortak evimiz dünyaya fayda yaratacak çözümler geliştirmeli, iklim kriziyle mücadele ettiğimizi anlamalı ve artık hem geri dönüşüm yapmayı öğrenmeli hem de etrafı kirletme huyumuzdan vazgeçmeliyiz."