Raporla daralmak…

İhracat, temmuzda yüzleri güldürdü ve ülke toplamı, aylık bazda 20 milyar doları aştı.

Bursa özelinde de yılın 7’nci ayındaki dış satım performansı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13’ün üzerinde bir artışla 1,2 milyar dolar seviyesini gördü.

Daha önceki yazılarda ülke toplam ihracatının rekorlar kırarken Bursa’nın performansının 2018’in gerilerinde kaldığını irdelemiştik.

Bursa’nın aydan aya ihracatta toparlanma yaşadığı görülüyor. Bu ivmelenme çabasının yılsonunda zirveyi görme ihtimali yüksek ancak mevcut şartların ağırlığını irdelemek gerek… Peki, nasıl?

***

Dün, Bursa Sanayicileri ve İşinsanları Derneği (BUSİAD) İktisadi Yönelim Anketi’nin sonuçları açıklandı.

Ankete katılan firmalar kabaca şunları söylüyor:

İkinci çeyrek (Nisan-Mayıs-Haziran) üretim hacmi, ilk çeyreğe (Ocak-Şubat-Mart) göre zayıfladı. Bu eğilim üçüncü çeyrekte de kalıcı…

Yine aynı dönemlerde istihdam performansı zayıfladı ve kalıcı görünüyor.

Makine-teçhizatta yatırım için iştahı yok…

İhracata dönük siparişler düşüş yönlü. Bu düşüş, gelecek çeyrekte de sürecek.

Finansman ihtiyacı artıyor. Karlılık düşüyor. Birim maliyetler yükseliyor.

Söz konusu anket yanıtları ‘işlerin çok da iyi gitmediğini gösteriyor’ şeklinde yorumlayan BUSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Buğra Küçükkayalar, şunlar söyledi:

“Daralmayı her alanda hissediyoruz. Enflasyon, ihracattaki azalma ve işgücü maliyetlerindeki artış iş insanını zorluyor. Yatırımlarda duraksama var. Bir de buna finansmana ulaşma zorluğu eklenince ekonomiyi canlandırmak zorlaşıyor. Yeni ekonomi yönetiminin gerçekçi politikalar izleyeceğine ilişkin ilk işaretlerin kısa sürede etkisini göstermesini umuyoruz.”

***

BUSİAD’ın iktisadi yönelim anketinin sonuçlarına elbette ki değer atfediyoruz. Çünkü Bursa aslında bu tarz verilerin eksikliğini hissediyor.

Kentin en köklü ve güçlü sivil toplum yapısının, şehrimiz adına ihtiyaç duyulan bu ve benzeri raporları yayınlaması, takibi ve takdiri hak ediyor.

Fakat anket sonuçlarına şüpheyle yaklaşmak ve tartışmaya da açmak gerekiyor. Hatta kent kamuoyu adına gündelik ve vasat tartışmalardan çok, bu tarz anket ve raporların sonuçlarına kıymet vermeli ve farklı görüşlerle değerlendirmek üzere uygun zeminleri kurmalıyız.

Bu bağlamda mezkûr ankette firmaların ihracat yorumu ve beklentileri, TİM tarafından açıklanan verilerle örtüşmediğini belirtmem gerek. Zira her ne kadar 2018’in gerisinde kalsa da Bursa’nın ihracatı, geçen yıla nazaran artıyor.

Her ne kadar anket sonuçları, katılan firmaların beyanlarını esas alsa da bir tüme varımda bulunmak adına yeterli midir?

Mevcut ekonomik şartları, gerçek anlamda resmetme niteliğine haiz midir?

Yoksa bu rapor, bilindik ezberler ve klişeler üzere inşa edilmiş, idare-i maslahat ürünü müdür?

Bursa’nın ihracatında en büyük paya sahip olan ülkelere ihracatımız, ilk 7 ayda şu oranlarda artmış:

Almanya / yüzde 7,7 / 1,5 milyar dolar.

Fransa / yüzde 49 / 1,2 milyar dolar.

İspanya / yüzde 4,5 / 750 milyon dolar.

İtalya / yüzde 3,7 / 700 milyon dolar.

İngiltere / yüzde 2,8 / 400 milyon dolar.

Romanya / yüzde 27 / 375 milyon dolar.

Rusya / yüzde 67 / 300 milyon dolar.

Bu dönemde yalnızca, Bursa’nın en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülkeler arasında ABD’ye satışta düşüş görüldü.

Şimdi bu tablodan hareketle Bursa’nın en büyük firmalarının üye olduğu BUSİAD’ın raporuna bir daha bakın.

Saygıyla…