Risk sadece yüzde 3-4 azaltıldı!

Gülüzar Helvacı/Lider Bursa 

Doğal ve insan kaynaklı olan yapay afetlerin sıklıkla yaşandığı Türkiye’nin, konumlandığı coğrafya nedeniyle üç tarafı fay hatlarıyla çevrili. Kuzey Doğu Anadolu’da, Doğu Anadolu’da ve Ege'de depremler; Karadeniz bölgesinde aşırı yağışlar sonucu seller, heyelanlar; Doğu Anadolu’da ağır kış koşullarında çığ düşmeleri gibi meteorolojik afetler sıklıkla yaşanmakta. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Bursa İl Koordinasyon Kurulu, konunun bilince taşınması amacıyla Devletin tüm kurumlarını, stratejilerini, planlamalarını, uygulamalarını bu gerçekliği dikkate alarak yapmaları gerekliliğini savunarak çağrıda bulundu.

BAOB Mimarlar Odası Konferans Salonu'nda gerçekleştirilen açıklamada konuşan Mimarlar Odası Bursa Şube Başkanı Şirin Rodoplu Şimşek, Bursa İl Afet Riski Azaltma Planı’nın eksiklerinin giderilmesinin ve uygulanmasında tavizsiz bir irade konulmasının gerekliliğine değindi.

SAĞLIK VE GÜVELİK KOŞULLARI BELİRSİZ

Başkan Şirin Rodoplu Şimşek, imar aflarıyla sağlık ve güvenlik koşulları belirsiz yapıların meşrulaştığını aktararak, “Son 20 yılda 2,7 milyar metrekare alan için inşaat izni verilerek 2 milyon 144 bin 656 yeni yapı ruhsatı düzenlendi. 13 milyon 348 bin 492 konut üretildi. Bu konutlardan ne kadarının doğru zemin etüdü, uygun mimarlık, mühendislik proje süreçlerini ve gerekli denetimi gördüğü belirsizdir. Çıkarılan imar aflarıyla afet riski altındaki alanlarda olup olmadıklarına bakılmaksızın; 3 milyon 119 bin 947 kaçak ve imara aykırı yapı için 26 milyar 151 milyon 389 bin 263 TL yapı kayıt belge bedeli alınarak riskli yapılar meşru hale geldi. Yapı güvenliği olmayan, planlama, mimarlık ve mühendislik süreçlerinden geçmemiş, teknik olarak sağlık ve güvenlik koşullar belirsiz toplam 7 milyon 393 bin 413 bağımsız bölüme kullanma izni niteliği taşıyan belge düzenlendi” ifadelerini kullandı.

“RİSKLİ YAPILAR TESPİT EDİLMELİ”

Başkan Şirin Rodoplu konuşmasının devamında bölgesel ve kentsel ölçekte ‘sakınım planları’ hazırlanması gerektiğini aktardığı konuşmasına şu şekilde devam etti:

“Ülke genelindeki yapılar İncelenmeli, riskli yapılar tespit edilmeli ve güvenli hale getirilmelidir. Uygun olmayan zemin ve arazilerdeki yapılar derhal boşaltılmalıdır. Tüm yaşam alanlarımız bilimin ve teknolojinin rehberliğinde, insanların ihtiyaçları doğrultusunda ve doğayla barışık biçimde yapılandırılmalıdır.”

TMMOB’nin önerilileri ise şöyle:

*Güvenli yapılamanın sağlanması ve tüm bu süreçlerin sağlıklı işletilebilmesi için meslek odalarının sürece etkin katımlını sağlayacak yeni bir planlama, tasarım, üretim ve denetim süreci modeli benimsenmeli.

*1938 yılından bugüne değiştirilmemiş olan 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Kanunu değiştirilmeli Meslek Odalarının kendi meslektaşlarını yetkinliklerine göre belgelendirme ve yetkilendirme hakki getirilmelidir. Tüm dünyada olduğu gibi melek içi eğitim, mesleki bilgiyi- deneyimi ölçme ve değerlendirme, mesleki faaliyetlerin ve meslek etiğinin takibi gibi süreçler ancak melek kuruluşları aracılığı ile yapılabilir ve sürekliliği sağlanabilir.

*Afet öncesi önlemlerin de afet sonrası iyileştirme süreçlerinin de yeni yerleşimlerin de bu bağlamda bilimsel ilkeler gözetilerek, bilim insanlarının, meslek odalarının, akademik kuruluşların ve ilgili uzmanlıkların görüşleri dikkate alınarak toplum yararı doğrultusunda oluşturulmalıd