Rus enerjisine ambargonun sonucu kötü oldu!
Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) raporuna göre, Rusya’dan enerji ithalatına yönelik ambargo sonucu birçok ülkenin daha kirletici fosil yakıtlara yönelmesi, enerji kaynaklı emisyonlarda yeni bir rekoru da beraberinde getirdi. 2022’de enerji kaynaklı küresel emisyonlar yüzde 0,9 artarak 36,8 milyar tonun üzerine çıktı.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), enerji üretimine bağlı karbon emisyonlarına ilişkin raporunu açıkladı.
Küresel karbon emisyonları 2022’de rekor kırdı
Ajansın raporuna göre, güneş enerjisi ve elektrikli araçlar gibi daha temiz teknolojiler kömür ve petrol kullanımının etkisini sınırlamaya yardımcı olduğu halde, enerji kaynaklı küresel karbon emisyonları 2022’de %0,9 artarak 36,8 milyar tonla rekor seviyeye yükseldi. Asya'nın gelişmekte olan pazarları, kömür enerjisi nedeniyle karbon emisyonu artışına öncülük ederken, AB ve Çin emisyonları, zayıf endüstriyel üretim nedeniyle geriledi.
Kömürden kaynaklanan karbondioksit (CO2) emisyonları, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden sonra birçok ülkenin daha kirletici özellikteki fosil yakıta yönelmesiyle geçen yıl %1,6 arttı. Rusya'nın Avrupa'ya gaz tedarikindeki azalış da, rekor düzeyde doğal gaz fiyatlarına sebep oldu.
Raporda, petrolden kaynaklanan CO2 emisyonlarının %2,5 arttığı, ancak pandemi öncesi seviyelerin altında kaldığı belirtildi. Petrol tüketiminden kaynaklanan emisyonlardaki artışın yaklaşık yarısı, pandemi dönemi sonrası toparlanan havacılık sektöründeki artıştan kaynaklandı. IEA, nükleer enerji santrallerindeki düşük üretim ve sıcak hava dalgaları dahil olmak üzere aşırı hava olaylarının da enerjiyle ilgili emisyonlardaki artışa katkıda bulunduğunu açıkladı.
Ancak, rüzgâr ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynakları, enerji verimliliği önlemleri ve elektrikli araçlarının kullanımındaki artışla emisyonların kısmen dengelendiğini bildiren IEA, bu unsurların geçen yıl ek 550 milyon ton CO2 emisyonunu önlediğinin altını çizdi.
Ilımlı kış koşulları, talebi düşürdü!
AB'de ılımlı geçen kışın etkisiyle ısınma talebi bir miktar azaldı. Yükselen doğalgaz fiyatları ise endüstrileri üretimini durdurmaya sevk etti. Bu gelişmelerle birlikte bölge emisyon oranı yüzde 2,5 düştü.
Dünyanın en büyük emisyon kaynağı olan Çin’de, zayıf ekonomik büyüme, yavaşlayan inşaat ve COVID-19 önlemleri enerji kullanımını kısıtladı ve ülke emisyonlarında yüzde 0,2’lik hafif düşüş kaydedildi. ABD'de ise, yılın başındaki olağanüstü soğuk havanın ısıtma talebini artırmasıyla emisyonlar yüzde 0,8 arttı. Genel olarak, aşırı hava olayları geçen yılki emisyon artışının yaklaşık 5’te 1’ine katkıda bulundu.
Küresel ısınmayı sınırlama çabalarına fosil yakıt darbesi!
Bilim insanları, sıcaklıklardaki küresel artışı sınırlandırma ve kontrolden çıkmış iklim değişikliğini önleme hedeflerine ulaşılması için önümüzdeki yıllarda, özellikle fosil yakıtlardan kaynaklanan emisyonlarda büyük azaltımlara ihtiyaç duyulacağını vurgularken, IEA raporunda, fosil yakıtlardan kaynaklanan emisyonların arttığı ve bu durumun dünyanın iklim hedeflerine ulaşma çabalarını engellediği kaydedildi.