Yapay zeka gıdanın geleceği mi, insanlığın sonu mu?

Center for AI Safety ( Yapay Zeka Güvenlik Merkezi) adlı sivil toplum kuruluşu tarafından hazırlanan, OpenAI ve Google DeepMind yöneticileri; makine öğrenme, bilgisayar bilimi ve felsefe alanında üniversite profesörleri ve Bill Gates gibi önemli isimler tarafından imzalanan bir metinde, aşağıdaki ifadelere yer verildi:

“Yapay zekanın (YZ) neden olduğu insanlığın yok olması riskinin azaltılması; salgın hastalıklar ve nükleer savaş gibi diğer toplumsal risklerle birlikte küresel bir öncelik olmalı.”

Açıklama, son dönemin popüler yapay zeka sohbet robotu ChatGPT'nin geliştiricisi OpenAI tarafından, teknolojinin potansiyel zararlı riskleri konusunda bazı uyarıların yapılmasından bir hafta sonra geldi. OpenAI'nin kurucularına göre süper zeka, insanlığın geçmişte mücadele etmek zorunda kaldığı diğer teknolojilerden daha güçlü olacak. Firma yetkilileri, varoluşsal riskin somut bir olasılık olduğu görüşünde.

Ancak yapay zeka ile çalışan tüm çevresel potansiyel bir kıyamet senaryosu konusunda bu kadar endişeli değil.

Yapay zeka, gıda ve tarım sektörlerini nasıl etkileyecek?

Yapay zekanın gıda ve tarım üretimini optimize etme potansiyelini yakından takip edenler de dahil olmak üzere, bazı çevreler için bu teknoloji, daha önce imkansız olan bir hedefi başarmak için bir fırsat sunuyor. O hedef, “daha az doğal kaynakla, daha fazla gıda.”

Yapay zeka tanımı ilk kez 1955 yılında kullanıldı. Ancak Wageningen Üniversitesi ve Araştırmalar’da (WUR) araştırmacı olan Puneet Mishra'ya göre, yapay zekanın gerçek uygulaması henüz yeni başladı. Yapay zeka kullanımında en büyük belirleyici, kullanılabilir veri mevcudiyeti…

Mishra, tarım ve gıda sektörlerinde yapay zeka kullanımının, diğer sektörlerin yanı sıra finans ve tıp sektörlerine kıyasla daha az gelişmiş olduğu görüşünde. Burada yine veri mevcudiyeti devreye giriyor. Mishra, "Bu sektörlerde yapılandırılmış veriler mevcut. Ancak gıda ve tarım söz konusu olduğunda, yapılandırılmış veri çok fazla değil. Bu durum, söz konusu alanlarda yapay zekanın daha az benimsenmesiyle sonuçlandı” diye konuştu.

Ancak bu durum hızla değişiyor. Son yıllarda, veri toplamak veya birleştirmek ve hatta eksik olabilecek verileri oluşturmak için yapay zeka çok daha fazla kullanılıyor.

Yapay Zeka ve Otonom Seralar projesi

Wageningen Üniversitesi ve Araştırmalar (WUR) da, daha az kaynakla daha fazla ürün elde etme hedefi için yapay zeka teknolojisinden faydalanan bir tarımsal proje geliştirdi. Bu tür ortamlarda yapay zekadan yararlanmanın enerji kullanımını ve işçilik maliyetlerini azaltması bekleniyor. “Otonom Seralar” olarak adlandırılan bu projede, söz konusu çiftliklerde veya seralarda çalışan robotları eğitmek için yapay zeka kullanılıyor.

Ancak robotlar her bir tarımsal durum için gerçek dünyadan örneklerle eğitilemiyor. Bunun yerine araştırma ekibi, robotun daha farklı ürünleri ve durumları tanımlamasına yardımcı olmak için, sera ortamlar ve bitki yapılarının simülasyonunu yapıyor.

Simülasyonlardan öğrenen robotların gerçek seralarda çalışabileceği, hasat sırasında gerekli kararları alabileceği, ürünleri kalitelerine göre ayırabileceği ifade ediliyor.

Yapay Zeka gıda üretiminde kullanılabilir mi?

Uzmanlara göre yapay zekanın gıda üretiminde kullanılması da mümkün. Bu konuda öne çıkan alanlardan birisi de çikolata üretimi.

Çikolata üretimindeki iki temel hedefin kalite ve ürün istikrarı olduğunu aktaran Mishra, “Çikolata alanında pek çok araştırma yapıyoruz... Sensörler kullanarak çikolata üretiyoruz ve ardından bu sensörlerden gelen verileri yapay zeka ile birleştiriyoruz. Daha sonra sürecin kontrolünü ele alıyor ve daha verimli hale getirmek için süreci optimize ediyoruz” diyerek konu hakkında bilgi verdi.