12 yaşındaki Kerem de artık istediği kadar koşabilecek

İstanbul’da ikamet eden 6’ncı sınıf öğrencisi Kerem Aziz Yücel, ne arkadaşları kadar koşabiliyor, ne de onlar kadar yaptığı spordan keyif alabiliyordu. Ailesinin dikkatiyle düz taban teşhisi konan Kerem, tedavisi için taktığı kalıplar sebebiyle yaptığı hiçbir şeyden keyif alamıyordu. Bursa’da Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Yalkın Çamurcu tarafından 15 dakikalık bir operasyonla ameliyat olan Kerem, artık arkadaşlarıyla koşup, basketbol ve kaykay yapabilecek. Mutluluğu gözlerinden okunan Yücel, “Yapamadığım fiziksel aktiviteler değil, yaparken zorlandığım veya ağrılar hissettiğim anlar vardı. Koşarken, her arkadaşımdan garip bir koşuşum oluyordu. Bir insan aralıksız 1 saat koşabiliyorsa, ben ayaklarımdan dolayı yarım saat sonra yoruluyordum. Bu operasyondan sonra zıplamak, koşmak gibi yaptıklarımı daha iyi doya doya yapmak istiyorum. 2-3 yıldır kalıp giyiyordum. Son 6 aydır kullanmamaya başladım. Kalıbın çok fazla yararı yoktu. Kalıpları, yatmanın haricinde sürekli takıyordum. Dışarıda ayrı, evin içerisinde ayrı kalıp kullanıyordum. Bu kalıpları taktığım zaman 2-3 kez çorap değiştiriyordum. Çok kötü koku yapıyordu. Biraz koştuğum zaman ayağım tavanın içerisindeymiş gibi tabanım yanıyordu. Kaykay yaparken bir sıkıntım yoktu. Ancak daha sonrasında çok ağrı hissediyordum. Basket oynarken hayal ettiğim hiçbir şeyi yapamıyordum. İnşallah artık bunlar geride kaldı” dedi.

Baba Emre Yücel ise, “Yürümeye başladığından itibaren her çocukta düz tabanlık olur düşüncesiyle fazla önemsemedik. Daha sonra diğer yaşıtlarıyla parkta veya sokakta oynarken farklılık olduğunu gözlemledik. İçe basma ve bileklerinin yamulduğunu fark ettik. Okula başlamasıyla birlikte ortopedik taban almaya başladık. Ancak kalıbın en ufak bir faydasını göremedik. Her zamanda ayağın büyümesiyle birlikte değiştirmek gerekiyordu. Düz tabanın kalıpla düzelmeyeceğine karar verdik. Daha sonra ileride neler olabileceğini araştırdık. Sol ayağı tamamen düzleşmişti. Hiçbir şekilde ayakta duramıyordu. Ağrıları artmıştı. Arkadaşları oynarken, onlardan geri kalmamak ve dışlanmamak için kendini zorluyordu. Daha sonra eve geldiğinde çektiği acıyı tarif bile edemiyorum. Su içmeye hali bile kalmıyordu. Şükürler olsun böyle bir tedaviyle artık bunları geride bıraktığımızı düşünüyorum” diye konuştu.

Başarılı bir operasyonla Kerem Aziz’i hayallerine kavuşturduklarını belirten Bursa Turan & Turan Sağlık Grubu Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Yalkın Çamurcu, “Ayak tabanında kavis olmaması ve ayak iç-orta kısmının yere normalden fazla temas etmesi düztabanlık (pes planus) olarak bilinir. Ayak tabanının iç tarafındaki kavis, ayakta dururken veya yürürken vücudu destekler. Ayak iç tarafındaki bu arkın olmaması durumunda, vücut ağrılığı ayak tabanına dengeli olarak aktarılamadığından bazı sıkıntılara sebep olabilir. Sanılanın aksine, tüm çocuklar düztaban olarak doğar. Ayak tabanındaki yağ dokunun kalın olması sebebiyle yeni doğan bebeklerin ayak görünümü düztaban şeklindedir. Bu yağ dokusunun küçülmesi ile birlikte yaklaşık 3 yaşından sonra, çocuklarda ayak taban iç tarafında kavis gelişmeye başlar. Bu kavis yaklaşık 4 ile 10 yaşlarına kadar gelişmeye devam eder. Çocuklarda doğal olarak görülen düz tabanlıkta, çocuğun bastığında ayak kavisinin kaybolduğu, çocuk oturduğunda veya parmak ucunda ayakta durduğunda ise kavisin tekrar ortaya çıktığı görülür. Buna çocuk esnek düztabanlığı denir. Çocuklarda nadir olarak sert düztabanlık da görülebilir. Bu durumda, çocuk oturduğunda veya parmak ucunda ayakta durduğunda, ayak tabanında kavis oluşmaz, her durumda da taban düzdür. Yine bazı nadir durumlarda, sert düztabanlık doğumdan hemen sonra saptanarak tedavisine başlanabilir. Çocuklukta görülen ağrısız esnek düz tabanlık, yetişkinlik döneminde genellikle herhangi bir soruna yol açmaz” dedi.

Çocukluk döneminde görülen esnek düztabanlığın çocukların çoğunda hiçbir şikayete sebep olmayacağını belirten Doç. Dr. Yalkın Çamurcu, “Yapılan çalışmalarda 3 yaş altındaki çocukların yaklaşık yüzde 50’sinde esnek düztabanlık görülürken, bu oran 3-6 yaş arasında yüzde 25’e düşer. Çocuktaki düztabanlığı genellikle ilk olarak ebeveyn veya akrabalar fark eder. Çocukların ortopedi doktoruna başvuru sebebi sıklıkla ebeveynlerin veya yakınlarının ayağın görünümünden duydukları endişedir. Esnek düztabanlık okul döneminde bazı çocuklarda ağrıya ve ayakkabılarda deformasyona sebep olabilir. Sert düztabanlığı olan çocuklar daha şiddetli sıkıntılar yaşayabilir. Ağrı ve özellikle spor veya hareketli oyunlarda yaşadıkları fiziksel aktivitelerdeki kısıtlanma şikayetleri, sert düztabanlık sorunu olan çocukların ortopedi doktoruna başvurmasının önde gelen sebebidir. Hiçbir şikayeti olmayan esnek düz taban çocuklarda tedaviye gerek yoktur. Fakat ortopedi doktorunun özellikle seyrinin ilerleyici olabileceğini düşündüğü çocuklarda egzersiz ve tabanlık tedavisi başlanabilir. Bilinenin aksine ayakkabı içine yerleştirilen tabanlığın esnek düz tabanı düzelttiğine dair bilimsel bir kanıt yoktur. Fakat ağrı veya fonksiyonel kısıtlılık şikayeti olan ileri deforme ayaklarda, tabanlık ayak basış şeklini düzelterek şikayetleri geriletmektedir. Tabanlık tedavisinde en sık kullanılanlar, ayak iç taraf arkını destekleyen hastaya özel yapılan tabanlıklar ve UCBL (University of California Brace Laboratory) tabanlıklarıdır. Ağrı yakınması olan çocuklarda tabanlık kullanımı ile birlikte, ayak bilek germe ve ayak taban kaslarını güçlendirme egzersizler de başlanmalıdır. Çocukluk dönemindeki sert düztabanlıkta tedavi seçenekleri hastalığa göre değişmektedir. Doğuştan sandal ayak (rocker-bottom) olan konjenital vertikal taluslu çocuklarda, doğumdan itibaren ayak pozisyonunu düzeltmeye yönelik seri alçılamalar ve cerrahi tedavi gerekebilir. Sert düztabanlık çocukluk çağında mutlak tedavi edilmesi gereken bir klinik durum olup, erken tedavi özellikle eklem kıkırdağı harabiyetini önlenmesi açısından önemlidir. Kısaca ister esnek ister sert olsun, çocukluk dönemindeki düztabanlık tedavisinde, her zaman öncelikle tabanlık, egzersiz ve fizik tedavi gibi ameliyat dışı yöntemler uygulanmalı ancak bunlarla yanıt alınamayan çocuklarda cerrahi tedavi düşünülmelidir” diye konuştu.

Cerrahi tedavide seçenekler çok çeşitli olmakla birlikte, cerrahi tedavi gerekliliği ile ilgili kesin bir gerekçe bulunmadığını belirten Çamurcu, “Cerrahi tedavi için tek geçerli sebep ameliyat dışı tedavilerde başarısız olunması ve çocuğun ağrısı ile fonksiyonel kısıtlılığının devam etmesidir. Cerrahi tedavide yumuşak doku ameliyatları (tendon ve bağlar) ve kemik ameliyatları beraber veya ayrı ayrı uygulanabilir. Günümüzde artroereizis denilen güncel bir cerrahi yöntem ile eklem hareketi kısıtlanarak ayağın kavsinin oluşumu sağlanabilmektedir. Çocuklarda esnek düz tabanlık cerrahisinde uygulanan artroereizis ameliyatında çok küçük bir kesiyle ayak eklemine koyulan implantı vidası ile ayağın basış şekli düzeltilir. Bu yöntem küçük bir cerrahi girişim ile uygulanmaktadır. Artroereizis cerrahisi sonuçları klinik ve radyolojik olarak son derece olumludur. Genel olarak çocukluk dönemi düz tabanlık cerrahisinde belirli bir yaşı beklemek yerine, hastanın şikayetleri ve fizik muayenesine göre karar vermek daha uygundur. Özellikle esnek olmayan düztabanı olan çocuklarda cerrahi zamanı çok daha erken gerekebilir” şeklinde konuştu.