Yoshinori Moriwaki, “Türkler felaketleri çabuk unutuyor."

Ekranda deprem üzerine yaptığı yorumlarla bir anda dikkatleri üzerine çeken Japon İnşaat Mühendisi Yoshinori Moriwaki, “Türkler felaketleri çabuk unutuyor. Oysa önlem alınırsa ölümlerin yüzde 70 engellenmesi mümkün” diyor. Marmara depremini İstanbul’da yaşayan Moriwaki, “Oturduğum bina sağlam olduğu için evden çıkmadım. Ama küveti su doldurdum ve deprem çantamı kontrol ettim” ifadelerini kullanıyor.

Yoshinori Moriwaki ismini çoğumuz deprem felaketinin ardından ekranlarda yaptığı açıklamalarla duyduk. Deprem konusunda aynı zamanda oldukça tecrübeli bir Japon uzmanın sözlerine hepimiz dikkat kesildik.

67 yaşında inşaat mühendisi Yoshinori Moriwaki aslında geçtiğimiz sene Kahramanmaraş’ta bir seminerde,

“Doğu Anadolu fay hattı kırılmaya başladı.Fazla büyük değil ama dikkatli olmak lazım. Elazığ’dan sonra Kahramanmaraş’a gelebilir” şeklinde konuşma yapmış ve bu konuşması sosyal medyada kısa sürede yayılmıştı. 32 yıldır İstanbul’da yaşayan Moriwaki 1999 Marmara depremini de İstanbul’da yaşamış. Biz de Ataşehir’de bulunan Hazama Ando Corporation Türkiye ofisinin genel müdürü olan Moriwaki’nin kapısını çaldık.

Yoshinori Moriwaki iki kız ve bir erkek babası bir inşaat mühendisi. İki kızından üç de torunu var ancak kızları torunlarıyla Japonya’da. Türkiye’de ikinci evliliğini yapan Moriwaki burada eşi ve ondan olan 15 yaşındaki oğlu ile birlikte Tuzla’da yaşıyor. Bundan 32 yıl önce bir iş için yolu İstanbul’a düşmüş ve bir daha da ayrılamamış. Moriwaki,

“O zamanlar Tayland’a veya Malezya’ya gitmeyi bekliyorken, Türkiye’ye geldim” diyerek anlatıyor Türklerle tanışma hikayesini. Türkiye’ye iş için ilk defa geldiği o zamanlar Beşiktaş’ta bulunan bir oteli, Japon mimar ve mühendislerin de aralarında olduğu bir grubun yaptığını söylüyor.

Moriwaki, “O otelin üç binası vardı. O binalardan bir tanesinin sorumluluğunu bana verdiler. Ben de bir aylığına kalacakken bir sene kalıp çalıştım” diyor. 32 yıldır İstanbul’da yaşayan Moriwaki, daha sonrasında ülkemizdeki birçok farklı özel şirketlerde çalışmış.

1999 Marmara depreminde İstanbul’da olan Morawaki, o anları ise şu sözlerle anlatıyor:
“Japonya’da deprem yaşadığım bölgede çok fazla deprem oluyordu. 1999 depreminde de Tuzla’da oturuyordum. Depremi hissettim ve yataktan kalktım.Oturduğum binaya taşınmadan önce binanın yapısını inşaatını, inşaat mühendisini iyi bi bildiğim için korkmadım. Ama depremden sonra tabii bir inşaat mühendisi olarak baktım çatıda, kolonlarda bir sıkıntı yok tekrar eve girip uyumaya devam ettim. Ama herkes dışarıdaydı ve dışarıda yattı. Ondan sonra yukarıya gittim. Küvete su doldurdum. Elektrik kesilebilir, su da gelmeyebilir. Şişelere su doldurdum. Sonra deprem çantasının içini kontrol ettim eksik var mı yok mu diye. Öyle uyudum. Benden başka kimse binada yoktu. Tek ben vardım. Benim evimin ışıkları yanıyordu. İnsanlar arabayla bir yerlere gidiyordu. Nereye gidiyorsunuz? diyordum. Gittikleri yerlerde deprem olabilir. Kimse o an ne olacağını bilmiyor sonuçta. Tabii ben bina içerisinde aşağıya inerken de yukarıya çıkarken de asansör değil merdiven kullanıyordum."

Morawaki, Japonların sinemaya dahi gidince yangın çıkış merdivenini, kapısının nerede olduğunu ve nasıl gidildiğini herkesin kontrol ettiğini anlatıyor.

Öncesinden hazırlıklı olmalıyız

Morawaki, genel olarak depremlere dair temel sorunun ise, “Siz yaşananları unutuyorsunuz. Unutmaya çalışıyorsunuz” diyerek açıklıyor.

Depremleri unutmamız gerektiğinin altını çizen Morawaki, “Mesela Japonlar unutmuyor. Japonya’da doğal afet çok var. Deprem, yanardağ, tsunami, fırtına, tayfun var. Neredeyse tüm doğal afetler Japonya’da var ama Japonlar bu doğal afetleri unutmuyor. Biz beraber yaşamak zorundayız. Bizim sizden farkımız biz depremden önce neler yapılması gerekiyorsa onları yüzde yüz yapmaya çalışıyoruz. Ama Türkiye’deki insanlar bazen hiçbir şey yapmadan kadere bırakıyor. Aslında bunu unutmamak lazım ve ne gerekiyorsa, tüm tedbirleri almak ve yapmak lazım. Bunu devlette, belediyede, o binaları inşa eden şirketler de, okullarda, ailede tek tek bunu hep beraber yaparsak hesaplanabilir risk var. Bunu hesaplamış oluruz. Bu riskin yüzde 70’i yok olur, geriye yüzde 30 kalıyor. Yüzde 70 çok büyük bir rakam. Ama Türk insanı 'Hemen, ne zaman, ne kadar büyüklükte?' bunu soruyor. Bir gün olacak. Ama maalesef bu şimdiki teknoloji ne zaman olduğunu söylemiyor. Onun için zaten biz hazırlıklı olursak, 5 yıl sonrada olsa 10 yıl sonra da olsa hazırlıklı olmuş olacağız. Onun için depreme her zaman hazırlıklı olmalıyız” diyor.

Zeminine göre bina yapmak gerektiğini vurgulayan Morawaki, “Sert zeminse sıkıntı yok ama yumuşak zemine sert bir bina inşa edilirse deprem olunca yıkılır. Zemin iyiyse depreme dayanıklı. Çünkü zemin iyiyse zaten sallantı olmuyor. Şunu her zaman özellikle vurguluyorum. Önce zemin nasıl diye bakmak lazım” ifadelerini kullanıyor. Yarın da deprem bölgesine gidecek olan Morawaki, ay sonunda ise Japonya’dan çok özel bir ekibin Gaziantep, Kahramanmaraş ve Hatay’a gidip çalışmalar yapacağını dile getiriyor. (yenisafak.com)