Parazit deyip geçmeyin

Evcil havyan bakımının özgün koşulları içerisinde dikkat edilmesi gereken konuların başında parazitler geliyor. Bu konuda yeterli bilgiye sahip olanlar olduğu gibi risklerini göz ardı edenler de yok değil.

Bugün sizlerle, aynı mekânı paylaştığımız can dostlarımızla uyumlu ve sağlık bir yaşam şartının oluşumu için parazit konusunda bilgiler paylaşacağım.

Parazit nedir?

Hayatının tamamını veya bir kısmını genellikle kendisinden daha güçlü olan organizmaların üzerinde ya da iç organlarında geçiren canlılara parazit adı verilmektedir.

İç parazitler konaklarının mide, bağırsak, akciğer, karaciğer, kalp gibi iç organlarında bulunurken; dış parazitler ise deri, kulak yolu gibi vücut yüzeylerinde yer almaktadırlar.

Kedi ve köpekleri Parazitler etkiler mi?

Kedi ve köpekleri etkileyen çok sayıda iç ve dış parazit mevcuttur. İç parazitlerden bazıları kedi ve köpeklerin akciğer, karaciğer, kalp gibi çeşitli organlara yerleşebilmekte ve hayati fonksiyonları etkileyebilmektedir. Yine bazıları mide bağırsak gibi organlara yerleşerek sindirimin bozulmasına neden olmaktadır. Diğer taraftan Leishmania ve Toxoplasma gibi bazı protozoonlar ise birden çok organı etkileyebilmektedir. Bit, pire, kene, uyuz ve sinek gibi ektoparazitler ise kedi ve köpeklerin derilerinde yaralanma, kepeklenme, pullanma ve döküntü gibi alerjik reaksiyonlara neden olmaktadır. Ayrıca kene ve sinek gibi ektoparazitler birçok hastalık etkenini de köpek ve kedilere bulaştırmaktadır.

Parazitler insana geçer mi?

Kedi ve köpeklerde bulunan paraziter etkenlerden bazıları zoonoz özelliktedir. Bu nedenle Echinococcus granulosus, Toxocara canis, Toxoplasma gondii, Entamoeba ve Giardia gibi çok sayıda paraziter etken, hayvan ile temasta bulunan kişiye bulaşabilmektedir. Diğer taraftan kedi ve köpeklerde bulunan bazı enfeksiyonlar, vektörler (sinek, kene, pire) vasıtasıyla insanlara geçebilmektedir. Bu nedenle kedi ve köpeklere belirli periyotlarla paraziter tedavi uygulanması büyük önem taşımaktadır.

Koruyucu ve tedavi amaçlı nelere dikkat etmeliyiz?

Yaşam alanlarında hijyen yeteri kadar sağlanmaz ise hayvan dostlarınız kadar önemli sorunlar yaşayabilirsiniz. Beraber yaşadığımız evcil hayvanlarımızın sağlığını koruma adına gerekli tedbirler alınmalıdır. Bunun için:

• Evcil hayvanların temizliklerine dikkat edilmelidir.
• Zamanında iç ve dış parazit uygulamaları yapılmalıdır. (Uygulama sıklığı ilacın etken maddesine, hayvanın yaşadığı çevre koşullarına ve mevsimlere göre değişmektedir)
• Gerekli görüldüğünde evlerin dış ve iç ortamları ilaçlanmalıdır.
• Hayvan dışkıları ile kontamine olmuş alanlara gelecek sivri sinek, hamam böceği ve kara sinek taşıyıcı olabilir. Bu canlılarla mücadele edilmelidir.
• Ev hayvanları dış mekanlarda dolaştırılırken dışkı torbası veya eldiven ile dışkılama durumunda dışkının toplanması önemli bir davranıştır.
• Aşılamalardan bir hafta önce kedi ve köpeklere mutlaka paraziter tedavi uygulanmalıdır.
• Parazitlerden arınmış, sağlıklı hayvana aşı programı başlanmalıdır.
• Bazı parazitlerin larvaları ya da gelişme dönemleri, çiftlik hayvanlarının iç organları ve kaslarında bulunmaktadır. Bu nedenle kedi ve köpeklere çiğ et ya da sakatat kesinlikle verilmemelidir.
• Özellikle ishal ile seyreden durumlarda protozoonlardan şüphe edilmelidir.
• Seyahat öyküsü olan köpek ya da kedi sahipleri mutlaka veteriner hekime başvurmalıdır.
• Özellikle kalp kurdu ve Leishmania bulunan bölgelere (Leishmania, Türkiye’de endemik seyreder) gitmeden önce veteriner hekiminiz ile görüşmelisiniz.
• Kedi ve köpeğiniz üzerinde herhangi bir dış parazit bulunup bulunmadığını sürekli gözlemlemelisiniz.
• Pire ve sinek kontrolünde alan mücadelesi yapılmalıdır. Mücadele, barınak ve çevre alanlarda da sürdürülmelidir.
• Kene, uyuz ve bit yönünden kontrolde, kediler de hedef olarak ele alınmalıdır.

Hangi durumlarda dış parazitten şüphelenmeliyim?

• Kaşıntı
• Vücudunu sert cisimlere sürtme
• Deride pullanma, kepeklenme
• Kıl dökülmesi
• Deride renk değişikliği
• Deride yara oluşması
• Bazen yarada kötü koku
• Baş sallama
• Deri üzerinde sinek, pire ve kene gibi eklem bacaklıların görülmesi

Bu belirtilerden birkaçını bir arada görüyorsanız kedi ya da köpeğinizde dış parazitten kaynaklanan bir problem mevcut olabilir.

Hangi semptomlarda kedi ve köpeğimde iç parazitten şüphelenmeliyim?

• Durgunluk
• İştahsızlık
• Kıllarda matlık, karışıklık, çabuk kırılma
• Zayıflama
• Kansızlık
• Ateş (bazı tek hücreliler için)
• Yutkunma güçlüğü
• Burun akıntısı
• Sık ve kuru öksürük
• Sarılık
• İshal
• Hayvanın dışkısında ya da anüs civarında atılan parazitler

Bu belirtilerden birkaçını bir arada görüyorsanız kedi ya da köpeğinizde paraziter bir hastalık mevcut olabilir.

Bu nedenle Veteriner Hekiminiz ile irtibata geçmelisiniz.

Sağlıklı, paticanlı günler dilerim