MİKROBİYOTAMIZ: GENETİK AYAK İZLERİMİZ

Çoğu insan vücuttaki bakterilerin hastalanmanın veya belirli hastalıklara yakalanmanın bir nedeni
olduğunu düşünür, ancak hepimizin içinde her zaman milyarlarca faydalı bakteri bulunduğunu biliyor
muydunuz? Aslında bakteriler, bağırsak sağlığına ve bağışıklık sistemine fayda sağlayan entegre bir iç
ekosistem olan mikrobiyotayı oluşturur.
Bilim, bakterilerin güçlü bir bağışıklık sistemini geliştirmede ve bizi sağlıklı tutmada sahip olduğu önemli
olduğu gerçekten benimsemeye başladı. Tüm bakteriler sağlığımız için zararlı değildir, aynı zamanda
bazıları bağışıklığı güçlendirmenin yanı sıra sindirim sistemlerimizin sorunsuz çalışmasını, hormon
seviyelerimizin dengelenmesini ve beynimizin düzgün çalışmasını sağlamak için çok önemlidir.
İnsan Mikrobiyotası Nedir?
Her birimizin vücudunda mikrobiyota dediğimiz karmaşık bir bakteri ekosistemi vardır. Mikrobiyota, bir
bakteri topluluğu olarak tanımlanır. Mikrobiyomumuzu oluşturan bakteri türlerinin büyük çoğunluğu
sindirim sistemimizde yaşar.
Colorado Üniversitesi Kimya ve Biyokimya Bölümü'ne göre, "İnsan mikrobiyotası, her insanda
barındırılan 10-100 trilyon simbiyotik mikrobiyal hücreden, özellikle de bağırsaktaki bakterilerden oluşur.
İnsan "mikrobiyotası", bu hücrelerin barındırdığı genlerden oluşur." Benzersiz DNA'mızı, kalıtsal
faktörleri, hastalıklara yatkınlığı, vücut tipini veya vücut "ayar noktası ağırlığını" ve çok daha fazlasını
belirlemeye yardımcı oldukları için bireysel mikrobiyomlarımıza bazen "genetik ayak izlerimiz" denir.
Mikrobiyomlarımızı oluşturan bakteriler her yerde, hatta kendi vücudumuzun dışında, dokunduğumuz
hemen hemen her yüzeyde ve temas kurduğumuz çevrenin her yerinde bulunabilir.
Mikrobiyota kafa karıştırıcı olabilir çünkü diğer organlardan farklıdır, çünkü tek bir yerde bulunmaz ve
boyut olarak çok büyük değildir - artı çok sayıda farklı vücut işlevine bağlı çok geniş kapsamlı rollere
sahiptir. Mikrobiyom kelimesi bile onun nasıl çalıştığı ve rollerinin önemi hakkında çok şey anlatır çünkü
“mikro” küçük, “biyom” ise canlıların yaşam alanı anlamına gelir. Mikrobiyomunuz trilyonlarca bakteriye,
insan vücudunun neredeyse her işlevini bir şekilde yönetmeye yardımcı olan çeşitli organizmalara ev
sahipliği yapar.
Bağırsak mikrobiyomunun önemi göz ardı edilemez: Zayıf bağırsak sağlığı, artrit, demans, kalp hastalığı
ve kanser gibi bozuklukların yanı sıra sızdıran bağırsak sendromuna ve otoimmün hastalıklara sebep
olabilir. Sağlığımız, doğurganlığımız ve uzun ömürlülüğümüz de bağırsaklarımızda yaşayan bakterilerin
dengesine büyük ölçüde bağlıdır.
Yaşamımız boyunca kendi mikrobiyomlarımızı şekillendirmeye yardımcı oluyoruz. Örneğin, yediğiniz
yiyecekler, nasıl uyuduğunuz, günlük olarak maruz kaldığınız bakteri miktarı ve birlikte yaşadığınız stres
düzeyi mikrobiyotanızın durumunu belirlemeye yardımcı olur.
İnsan vücudunda, insan hücrelerinin yaklaşık 10 katı kadar bakteri olduğuna inanır mısınız? Mikroplar
vücudumuzun hem içinde hem de dışında, özellikle bağırsaklarda, sindirim sisteminde, üreme
organlarında, ağız ve burun bölgelerinde yaşarlar.
Birinin mikrobiyomunun iyi durumda olup olmadığını ne belirler? "Kötü bakteriler" ile "iyi bakteriler"
arasındaki dengeye iner. Aslında, dirençli ve semptomsuz kalabilmek için zararlı olanlardan daha fazla
sayıda bağırsak dostu bakteriye ihtiyacımız var. Ne yazık ki - zayıf beslenme, yüksek miktarda stres ve
çevresel toksin maruziyeti gibi faktörler nedeniyle - çoğu insanın mikrobiyotası milyarlarca potansiyel
olarak tehlikeli bakteri, mantar, maya ve patojene ev sahipliği yapıyor. Etrafta taşımamız gerekenden
daha fazla patojenik bakteri taşıdığımızda ve ihtiyacımız olan koruyucu bakteri çeşitliliğinden yoksun
kaldığımızda, mikrobiyota zarar görür.
İnsan mikrobiyotası, bakterilerden daha fazlasına ev sahipliği yapar. Aynı zamanda çeşitli insan
hücrelerini, viral suşları, mayaları ve mantarları barındırır - ancak bağışıklık fonksiyonunu ve
iltihaplanmayı kontrol etme söz konusu olduğunda bakteriler çok önemli gibi görünürler. Bugüne kadar,
araştırmacılar insan vücudunda yaşayan 10.000'den fazla farklı bakteri türü tanımladılar ve her birinin
kendi DNA seti ve belirli işlevleri var. Her bir bakteri türünün vücudun çeşitli bölgelerini nasıl etkilediği ve
her birinin bizi obezite, otoimmün bozukluklar, bilişsel gerileme ve iltihaplanma gibi durumlardan nasıl
koruyabileceği veya bunlara nasıl katkıda bulunabileceği hakkında öğrenilecek daha çok şey var.