İÇİMİZİ DE YAKAN OTOBÜS YANGINLARI

Öncelikle 5 Mayıs’ta yayın hayatına başlayan LİDER BURSA gazetemize başarılar dilerim. Yangın ve afetlerle ilgili konuları kıymetli vatandaşlarımıza sunmak için köşe yazma imkanı veren yönetici ve yazı işleri ailesine öncelikle teşekkürler…
Yeşil Bursa’mızda 32.5 yıl kamuda 6 yıl özel sektörde olmak üzere toplam 38.5 yıldır yangın ve afetlerle mücadele etmekteyim. Öncelikle kendimi tanıtmak isterim. 1962 Bursa doğumluyum. Eskişehir Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi Kamu Yönetimi lisans mezunuyum. Işık Üniversitesi’nde işletme alanında yüksek lisansımı tamamladım 1984 yılında Bursa Belediyesinin açtığı sınavı kazanıp devlet memuru olarak itfaiye eri kadrosunda göreve başladım. 15 yıl bu görevi başarıyla sürdürdükten sonra 2000 yılında İtfaiye Grup Amiri, 2004 yılında ise İtfaiye Daire Başkanı oldum. Aralıksız 12.5 yıl bu görevde kaldım ve ülkemizde ve kentimizde mesleğiyle ilgili birçok projeyi hayata geçirdik.

38.5 yıllık meslek hayatım sürecinde “ “İTFAİYE” ve “YANGIN VAR” isimli yayınlanmış mesleki kitabım vardır. Ayrıca mesleki birçok konferansa, panele ve sempozyuma konuşmacı olarak katıldım.
2016 tarihinde emekli oldum. 2017’den itibaren ise ULUŞEHİR YANGIN DANIŞMANLIK EĞİTİM HİZMETLERİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ’Nİ kurarak yangın danışmanı, eğitimci ve yangın olay yeri inceleme bilirkişisi olarak yangınla mücadele ye devam etmekteyim. Evli ve 2 çocuk babasıyım.

*

Bugünkü köşe yazımda otobüs yangınlarını işlemek istiyorum. Sık sık günlük gazetelerde internet haber sitelerinde 20 yolculu otobüs küle döndü, yolcu otobüsü alev alev yandı, yangını fark eden şoför 40 yolcuyu ölümden kurtardı, faciadan saniye
farkıyla kurtuldular halk otobüsü alev aldı başlıklı haberleri üzüntüyle okur aynı haberleri yine üzüntüyle izleriz.
İstatistiklere baktığımızda ülkemizde yılda bir çoğu küçük ölçekli olmak üzere yaklaşık 350 otobüs yangını meydana gelmektedir.
Otobüslerde yangınların %59’u motor bölgesinde, % 35’i yolculardan, % 3’ü yakıt tankın dan meydana gelmektedir. %2’si Lastiklerin ve farların ısınmasından meydana gelmektedir
Çarpışan araçlarda ise yangınların %54’ü motor kısmın dan, %33’ü yakıt tankından ve % 4’ü ise lastiklerden ve frenden meydana gelmektedir.
Bir yanma olayının olabilmesi için yakıcı maddeye(benzin, mazot vb gibi yakıtlar), yanıcı maddeye(kablolar, plastik malzemeler) ve oksijene ihtiyaç vardır ve otobüslerde mevcuttur.
Otobüslerde kıvılcım kaynaklarını elektrik kısa devresi, motorun ateşleme sistemindeki kıvılcım, Sıcak egzoz gazı içindeki kıvılcım, farların ve lastiklerin aşırı ısınması, çarpışma ve sürtünme ile oluşan kıvılcımlar, sönmemiş yanar vaziyette sigara izmariti ve kundaklama olarak sayabiliriz.

Şehir içi ve şehirlerarasında bildiğimiz gibi Otobüs yangınları çok sık meydana gelmektedir ilk olarak yangın keskin kablo kokusu yangın kokusu ve dumanla ortaya çıkmaktadır.
Yangın motor bölmesinde başladığından yolcular otobüsü zamanında terk edebilmektedirler, ancak yangının yolcu bölümüne geçtiği durumlarda ölüm veya yaralanmalar da olabilmektedir.

CAN KAYBININ EN BÜYÜK NEDENİ

Otobüslerin yanmasının, can kaybı ve yaralanmaların olmasının en büyük nedeni hızlı yanıcı malzemelerin kullanımı, bakım yetersizliği, algılama ve söndürme sistemlerinin yetersizliğidir.
ayrıca olası çıkacak otobüs yangınına başlangıçta müdahale edilerek söndürülmesi yolcuların tahliyelerini sağlamaları için şoför, muavin ve hosteslere tatbikat ve eğitimlerin yapılmamasıdır.

Otobüslerdeki yangın sayısını en aza indirmek için Yangın tehlikesi durumunda elektrik sistemini kolayca hatta otomatik olarak kesebilen sistemler olmalıdır, motor bölmesi otomatik yangın söndürme sistemi ile korunmalıdır, motor bölmesine, tuvalete, sürücü uyku bölümüne ve bagaj kısmına duman/ısı dedektörleri kurulmalıdır, Yolcu çıkış kapılarına içeriden bir kuvvet uygulandığında dışarı doğru otomatik açılmalıdır, Kullanılan bütün kablolar ve polimer malzemeler yangına dirençli ve halojenden arındırılmış olmalıdır. Polimer malzemelerin ömrünü artırmak ve tutuşmasını engellemek için motor bölmesindeki ve diğer riskli yerlerdeki sıcak yüzeyler yalıtılmalıdır. Otobüsün standart üretiminde olmadığı takdirde, çay ocağı, tv, soğutucu, internet vs ilaveler üreticinin izni ve kontrolünde yapılmalıdır. Otobüsün periyodik bakımı yapılmalı ve sistemler test edilmelidir, Sürücüler ve yardımcıları yangın riskleri ve söndürülmesi konusunda eğitilmelidir, şehirlerarası seyahatlerde yolcular hareket başlangıcında acil durum konusunda bilgilendirilmelidir, Seferdeki her otobüs; Araç Muayene İstasyonu’nda her yıl muayene edilmeli, motor bölmesi ve diğer kısımlar görsel ve fiziksel olarak en az altı saat incelenmeli, her parça kontrol edilmeli, risk değerlendirmesi yapılmalı ve tutanak hazırlanmalıdır, tedbirler yetersiz ise seferden alınmalıdır.
Yangınsız günler dilerim.