Yüksek bina yangınları

İlimizde, ülkemizde ve dünyanın bir çok ülkesinde yüksek katlı binalarda yangın güvenliğinin yetersizliğinden, yangın güvenliği olmasına rağmen yangın güvenlik sistemlerinin cihazlarının düzenli bakımlarının yapılmamasından dolayı yangınlar çıkmakta maalesef can ve mal kayıplarına yol açmaktadır.

Geçen hafta 18.10.2022 tarihinde İstanbul Esenyurt'ta 20 katlı rezidansın 16. katında yangın çıktığını elektrik panosunda çıkan yangında duman dairelere yayıldığını dumanı gören vatandaşların ihbar üzerine olay yerine çok sayıda itfaiye ve sağlık ekibi sevk edildiğini müdahalenin ardından kısa sürede söndürülen yangında 3 kişi dumandan etkilendiğini hastaneye kaldırıldığını site sakini bir kişinin yangının elektrik panolarından çıktığını ifade ettiğini günlük gazetelerde, internet haber sayfalarında okuduk, televizyon haber kanallarında izledik.

Yine Kadıköy'de 24 katlı gökdelenin havaladırma sistemine yakın bir noktada yangın çıktığını

alt katlardaki yangın kısa sürede dış cephe kaplaması üzerinden binanın en üst katına kadar ulaştığını

önlem amacıyla boşaltılan binadaki yangın itfaiye ekipleri tarafından kontrol altına alındığını

günlük gazetelerde, internet haber sayfalarında okuduk.

Dünya yangın tarihine baktığımızda

Plasco binası, İran, Ocak 2017: İran'ın başkenti Tahran'ın simgeleri arasında gösterilen 17 katlı Plasco binası, çıkan yangın sonrası boşaltılmasının ardından çöktüğünü binanın enkazında kalan 20'den fazla itfaiyeci yaşamını yitirdiğini,

Bakü, Azerbaycan, Mayıs 2015: 5'i çocuk olmak üzere 16 kişi hayatını kaybettiğini,

Krasnoyarsk, Rusya, Eylül 2014: 25 katlı binada çıkan yangından 115 kişi kurtarıldığını 

Şanghay, Çin, Kasım 2010: Çin'in Şanghay kentinde 28 katlı bir binada çıkan yangın 53 kişinin yaşamına mal olduğunu,Çin medyası binada tadilat yapmakta olan ve ruhsatsız çalışan kaynakçıların yangına neden olduğunu öğrenmiş olduk.

Bundan dolayı yüksek katlı binalarda, binaların yangından korunması hakkında yönetmelik hükümlerine göre önlemler alınarak yangın güvenliği sağlanarak can ve mal kayıplarının önüne geçilmelidir Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’te yer alan yüksek bina tanımı bina yüksekliği 21,5 metreden ve yapı yüksekliği 30,5 metreden fazla olan binaları kapsamaktadır.

KORUNMA YOLLARI

Binanın yüksekliğinin fazla olması, kullanıcı yükünün fazla olması ve binanın yapı malzemelerinin yanıcılığı binada meydana gelecek bir yangında güvenli şekilde binanın boşaltılmasını zorlaştıracağından, yüksek binalarda alınacak güvenlik önlemleri hayati önem taşımaktadır.

İtfaiye araçlarının şehrin her binasına ulaşabilmesi için, ulaşım yollarının tamamında itfaiye araçlarının engellenmeden geçmesine yetecek genişlikte yolun trafiğe açık olmasına özen gösterilmelidir.

İç ulaşım yolları, herhangi bir binaya ana yoldan erişimi sağlayan yollardır.

İç ulaşım yollarında olağan genişlik en az 4 metre olmalıdır.  Yüksek katlı binalarda peyzaj düzenlemesi yapılarken bu kural mutlaka dikkate alınmalıdır.

Dış cephelerin, yüksek binalarda zor yanıcı malzemeden ve diğer binalarda ise en az zor alevlenici malzemeden olması gerekir.

Cephe elemanları ile alevlerin geçebileceği boşlukları bulunmayan döşemelerin kesiştiği yerler, alevlerin komşu katlara atlamasını engelleyecek şekilde döşeme yangın dayanımını sağlayacak süre kadar yalıtılır.

Alevlerin bir kattan diğer bir kata geçmesini engellemek için iki katın pencere gibi korumasız boşlukları arasında, düşeyde en az 100 cm yüksekliğinde yangına dayanıklı cephe elamanıyla dolu yüzey oluşturulur veya cephe iç kısmına en çok 2 m aralıklarla cepheye en fazla 1.5 m mesafede yağmurlama başlıkları yerleştirilerek cephe otomatik yağmurlama sistemi ile korunmalıdır.

10 katın üzerindeki bir binayı dışarıdan bir itfaiye merdivenli aracın yada söndürme kulesinin müdahalesi yükseklikten dolayı hem ayak platformunun açılması zaman alacağından özellikle rüzgarlı durumlarda yangın merdivenli itfaiye araçlarının devrilme riskine karşı kendini kilitlemesinden dolayı saniyelerin bile çok önemli olduğu göz önüne alındığında müdahaleyi geciktirecek istenilen performansta müdahale yapılamayacaktır.

Dolayısıyla yanan binanın içerisine girip söndürme işleminde ister istemez gecikme olacaktır.

Bundan dolayı yüksek binalarda, binaların yangından korunması hakkında yönetmelik hükümlerinin uygulanması ile yangın önlenir.

Detaylandırmak gerekirse Bu tür yüksek katlı binalar ancak yangın söndürme tesisatı ile söndürülür.

İçeride mutlaka korunmuş merdiven (yangın merdiveni) olmalı, algılama sistemi ve söndürme sistemi olmalı.

İtfaiye böyle bir binaya ancak içeride korunmuş merdiven varsa girebilir.

Korunmuş merdivenin duvarları yangına en az iki saat, kapısı ise 90 dakika dayanıklı olmalıdır.

Yani bir yangın sırasında, binadakiler bu merdivenleri kullanarak acele etmeden sakince binayı boşaltabilirler.

Bunun için son derece geniş zamanları vardır.

Korunmuş merdiven doğru tasarlanmışsa, bu bölgeye duman dolmaz.

Yapının yüzölçümüne ve yangın riskine göre belirlenecek sayıya göre seyyar yangın söndürme tüpleri temin edilmeli uygun yerlere konulmalıdır.

Her yıl düzenli olarak periyodik kontrolleri yaptırılarak raporlandırılmalıdır.

Ayrıca iç tesisat, topraklama ve yıldırımdan korunma tesisatları yapılmalı bunların periyodik kontrolleri yaptırılarak raporlandırılmalıdır.

Yine binaların yangından korunması hakkında yönetmelik ve iş yerlerinde açıl durum yönetmelik hükümlerine göre çalışan personellere ve acil durum ekipleri olan söndürme, kurtarma, koruma ve ilk yardım ekiplerine olası çıkacak yangınlara ürkmeden çekinmeden bilinçli müdahale becerisini kazandırmak için mutlaka temel yangın eğitimleri alınmalıdır.

Aynı yönetmelik hükümlerine göre olası çıkacak yangın ve afet olaylarında beceri kazandırarak başarılı müdahale etmek için her yıl düzenli olarak acil durum ve tahliye tatbikatı düzenlemelidir ve raporlandırılmalıdır.

İş sağlığı risk değerlendirmesi yönetmeliğine göre risk analizi raporu hazırlatılmalı ve bu rapora göre önlemler alınmalıdır, yine işyerlerinde acil durum yönetmeliği hükümlerine uygun acil durum planı hazırlatılmalı ve bu plana göre önlemler alınmalıdır.

Yangınsız günler dilerim.